Jenneke Evers

“Als wetgevingsadviseur heb ik me met collega’s in 2021 beziggehouden met het adviseren over coronawetgeving. In december 2020 zijn de noodverordeningen vervangen door de Tijdelijke wet maatregelen Covid-19 – de ‘coronawet’. Sinds ik bij de advisering hierover ben betrokken, hebben we zo’n vijftien keer een advies uitgebracht over wijzigingen van deze wet en de verlenging die er elke drie maanden op volgde.

De coronawet heeft heel Nederland geraakt, het ging over de avondklok, de QR-code, sluiting van de horeca, beperkingen van grondrechten. We hebben ons de vraag gesteld: waarom is het bestaande staatsnoodrecht niet aangesproken? Naar aanleiding van de coronacrisis schreef de Afdeling advisering een zogenoemd spontaan advies dat in december vorig jaar is gepubliceerd: Van noodwet tot crisisrecht. We hebben het bestaande (staats)nood- en crisisrecht onderzocht, welke knelpunten er zijn en of we dat effectiever kunnen organiseren. We hebben geadviseerd het stelsel in brede zin te herzien."

"Voor mij was dit onderwerp nieuw. De 35 wetgevingsadviseurs bij de directie Advisering worden geacht generalist te zijn en dus ook thema’s op te pakken buiten hun specialisme. Gelukkig konden we ook intensief samenwerken met collega’s. De een weet veel over het staatsrecht, de ander is thuis in interbestuurlijke verhoudingen.

Mijn passie ligt bij digitalisering. In mijn vrije uren werk ik aan een proefschrift over algoritmische besluitvorming door de overheid. Bij de Raad heb ik meegewerkt aan het Toetsingskader digitalisering en wetgeving. Dit is een onderdeel van een publicatie van de Raad van State over digitalisering in wetgeving en bestuursrechtspraak die in juni 2021 verscheen. Bij wet- en regelgeving met een digitaliseringsaspect betrekken we onder meer het ‘doenvermogen’ van burgers, de uitvoerbaarheid, maar ook of er op dezelfde manier gebruik wordt gemaakt van (technische) begrippen. Natuurlijk toetsen we ook aan mensenrechten, bijvoorbeeld aan privacy en discriminatie. En kijken we bij algoritmische besluitvorming of voldoende aandacht wordt besteed aan betekenisvolle menselijke tussenkomst.

Digitalisering komt ook tot uiting in ons nieuwe zaaksysteem bij de Raad, ‘Raadsaam’ geheten. Op dit moment gebruikt de Afdeling advisering dat en alleen nog voor algemene maatregelen van bestuur. Ik train collega’s zodat ze het systeem, als het is uitgerold, goed in de vingers krijgen.”