Klachtbehandeling
Visitatie, klantwaarderingsonderzoeken, expertmeetings, intervisie, reflectie, projecten zoals het programma Betrokken Rechtspraak, maar ook een zorgvuldige klachtenprocedure dragen bij aan de kwaliteit van rechtspraak. Er moet een enigszins beperkte betekenis worden toegekend aan de mogelijkheid tot klagen over de Afdeling bestuursrechtspraak (en overigens over alle rechtscolleges), omdat over inhoudelijke uitspraken en procedurele beslissingen van de rechter nu eenmaal niet kan worden geklaagd.
Artikel 45 van de Wet op de Raad van State verplicht de Afdeling bestuursrechtspraak een klachtenregeling te hebben. De afdelingen 9.1.1 en 9.1.2 van de Algemene wet bestuursrecht zijn van overeenkomstige toepassing op de klachtenregeling. De Klachtenregeling Afdeling bestuursrechtspraak is te vinden op de website van de Raad van State.
In 2024 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak ruim 10.500 zaken afgedaan. Ongeveer zeventig mensen hebben het afgelopen jaar in meer of minder duidelijke bewoordingen in e-mail of brief ongenoegen geuit over onderwerpen die zijn gerelateerd aan een rechtszaak. Het grootste deel ging over inhoudelijke kritiek op beslissingen van de Afdeling bestuursrechtspraak. Dat zag zowel op uitspraken, op beslissingen over de orde op de zitting als op procedurele beslissingen. Voorbeelden van procedurele beslissingen zijn bijvoorbeeld beslissingen op beroepen op betalingsonmacht of op verzoeken om uitstel of een proces-verbaal. Een klacht kan niet gaan over deze rechterlijke beslissingen. De wet sluit dat uit.
Sommige brieven die als klacht waren geformuleerd, zijn overgedragen aan de behandelend kamer van de Afdeling bestuursrechtspraak. Ze konden worden aangemerkt als (hoger)beroepschriften of verzoeken die in het kader van een lopende procedure konden worden ingebracht.
Een aantal briefschrijvers beklaagde zich over de duur van de procedure of uitspraaktermijn of over de communicatie daarover. De Afdeling bestuursrechtspraak heeft geprobeerd in de beantwoording zo helder mogelijk informatie te geven over de voortgang.
In een paar gevallen was de klacht gegrond. Zo was er in één geval sprake van een interne mail die per vergissing aan een van de procespartijen was verzonden. Een andere gegronde klacht zag op onduidelijke communicatie over de registratie van een beroepschrift. Verder is er terecht geklaagd over een aankondiging op de website met een onjuiste datum waarop uitspraak zou worden gedaan.
De Afdeling bestuursrechtspraak blijft voortdurend werken aan het verbeteren van de kwaliteit en aan het vertrouwen in de rechtspraak en probeert te leren van de opmerkingen en klachten. Er is veel aandacht voor goede communicatie met partijen. De correspondentie in concrete zaken wordt regelmatig door een interne deskundige commissie kritisch bekeken op inhoud en duidelijk taalgebruik. Zo is in 2024 de correspondentie aangepast over het opgeven van verhinderdata voor rechtszittingen. Er is op de website en in de correspondentie meer en duidelijkere informatie gegeven over de werkvoorraad en doorlooptijden. Nieuw is dat als in een procedure geruime tijd geen communicatie heeft plaatsgevonden, partijen een bericht van de Afdeling bestuursrechtspraak ontvangen over de voortgang van hun zaak.