Statushouders kunnen terugkeren naar Bulgarije

Gepubliceerd op 1 november 2023

De staatssecretaris van Justitie en Veiligheid hoeft asielaanvragen van vreemdelingen niet te behandelen als zij eerder al asiel hebben gekregen in Bulgarije. Ook niet als zij hun Bulgaarse verblijfsdocumenten niet op tijd hebben verlengd of vervangen. Zij verliezen daarmee niet hun recht op asiel in Bulgarije. Daarnaast is de algemene situatie voor zogenoemde statushouders in Bulgarije niet zo slecht dat zij om die reden daar niet naar zouden kunnen terugkeren. Dat oordeelt de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State in vier uitspraken van vandaag (1 november 2023).

Achtergrond

De staatssecretaris van Justitie en Veiligheid heeft in deze zaken de asielaanvragen van Syrische vreemdelingen niet inhoudelijk behandeld, omdat zij eerder al asiel hebben gekregen in Bulgarije. Maar volgens deze zogenoemde statushouders hebben zij op dit moment geen asiel meer. Volgens hen volgt uit Bulgaarse wetgeving dat zij automatisch hun asielstatus hebben verloren, omdat zij hun verblijfsdocumenten niet op tijd hebben verlengd of vervangen. Ook vinden zij dat ze niet kunnen terugkeren naar Bulgarije, omdat de algemene situatie daar zo slecht is dat zij door hun terugkeer het risico lopen op een onmenselijke of vernederende behandeling.

Geen verlies asiel bij verloop geldigheidsduur verblijfsdocument

De Afdeling bestuursrechtspraak oordeelt dat uit de Bulgaarse wet niet volgt dat statushouders het recht op asiel automatisch verliezen als zij geen geldig verblijfsdocument meer hebben. Uit de wet volgt alleen dat de Bulgaarse autoriteiten een intrekkingsprocedure mogen starten, waarin ze onderzoeken of er nog behoefte is aan asiel. De Bulgaarse autoriteiten hebben dit desgevraagd aan de staatssecretaris bevestigd.

Algemene situatie voor statushouders in Bulgarije

Naar het oordeel van de Afdeling bestuursrechtspraak is de algemene situatie voor statushouders in Bulgarije bovendien niet zo slecht is dat zij daar niet naar kunnen terugkeren. Daarom mag de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid van statushouders verwachten dat zij terugkeren naar Bulgarije.

Statushouder is geen Dublinclaimant

Op 16 augustus 2023 oordeelde de Afdeling bestuursrechtspraak dat de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid zogenoemde Dublinclaimanten mag blijven overdragen aan Bulgarije. De uitspraken van vandaag gaan over statushouders. Het verschil tussen deze twee groepen is dat statushouders wel en Dublinclaimanten geen asiel in Bulgarije hebben. Van beide groepen mag de staatssecretaris dus verwachten dat zij terugkeren naar Bulgarije.

Staatssecretaris moet nieuw besluit nemen

In een van de vier uitspraken moet de staatssecretaris opnieuw op de asielaanvragen van de statushouders beslissen. Dit komt omdat de jongste dochter in 2019 in Nederland is geboren, nadat het gezin Bulgarije had verlaten. Zij heeft dus geen asiel in Bulgarije. De staatssecretaris moet beoordelen of Bulgarije of Nederland verantwoordelijk is voor de behandeling van haar asielaanvraag. Hij moet ook beslissen over de asielaanvragen van haar gezinsleden, omdat de dochter afhankelijk is van hen.


IND

Lees de volledige tekst van de uitspraken met zaaknummers 202206277/1, 202203963/1, 202205772/1 en 202206284/1.