Meedenkers over vleermuizen in spouwmuren
Tot en met 13 januari 2023 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State iedereen de gelegenheid geboden om ‘mee te denken’ in een rechtszaak in het kader van de Wet natuurbescherming over de eventuele aanwezigheid van vleermuizen in spouwmuren. De Afdeling bestuursrechtspraak maakt hiervoor gebruik van het instrument van de ‘amicus curiae’.
Amicus curiae
Op 1 juli 2021 is de Wet amicus curiae en kruisbenoemingen in werking getreden. Daarmee is in de wet vastgelegd dat de hoogste bestuursrechters in concrete rechtszaken inbreng kunnen vragen van externe ‘meedenkers’.
Waar gaat deze rechtszaak over?
In juni 2022 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak een zaak op zitting behandeld die gaat over een dwangsom die het college van gedeputeerde staten van Utrecht heeft opgelegd aan een isolatiebedrijf. Het bedrijf adverteert in een reclamefolder dat zij binnen vijf weken na het opstellen van de offerte kan beginnen met isolatiewerkzaamheden. Vóór de werkzaamheden inspecteert het bedrijf de muren met een endoscoop op isolatiemateriaal en leidingen en de mogelijke aanwezigheid van dieren. Volgens de provincie overtreedt het bedrijf in deze zaak de Wet natuurbescherming, omdat het in vijf weken niet genoeg onderzoek kan doen naar de eventuele aanwezigheid van vleermuizen in (spouw)muren en daken. De provincie legde het bedrijf een dwangsom op om herhaling van de overtreding te voorkomen. Het bedrijf kwam al eerder tegen de dwangsom in beroep bij de rechtbank Midden-Nederland, maar kreeg daar geen gelijk. Het bedrijf is daarom tegen de uitspraak van de rechtbank in hoger beroep gekomen bij de Afdeling bestuursrechtspraak.
Vragen aan de 'meedenkers'
Deze vragen zijn voorgelegd. Niet alle vragen hoefden te worden beantwoord.
- In hoeverre is endoscopisch onderzoek a. gebruikelijk en b. geschikt om te beoordelen of er in een spouwmuur vleermuizen aanwezig kunnen zijn, en zo ja, welke eisen moeten aan een dergelijk onderzoek worden gesteld?
- In hoeverre is ecologisch onderzoek a. gebruikelijk en b. geschikt om te beoordelen of er in een spouwmuur vleermuizen aanwezig kunnen zijn, en zo ja, welke eisen moeten aan een dergelijk onderzoek worden gesteld?
- Indien uit de in 1 en/of 2 genoemde onderzoeken volgt dat niet kan worden uitgesloten dat vleermuizen in een spouwmuur aanwezig kunnen zijn, in hoeverre is nader ecologisch onderzoek a. gebruikelijk en b. geschikt om te beoordelen of er in een spouwmuur daadwerkelijk vleermuizen aanwezig zijn, en zo ja, welke eisen moeten aan een dergelijk onderzoek worden gesteld?
- Zijn er alternatieve onderzoeksmethoden beschikbaar aan de hand waarvan kan worden beoordeeld of er in een spouwmuur vleermuizen aanwezig kunnen zijn, respectievelijk daadwerkelijk aanwezig zijn, en zo ja, welke eisen moeten aan dergelijke onderzoeken worden gesteld?
- Wat zijn bij benadering de gemiddelde kosten per m2 spouwmuur van een gemiddelde woning van de onderzoeken als bedoeld onder 1, 2, 3 en 4 naar de mogelijke, respectievelijk daadwerkelijke aanwezigheid van vleermuizen in een spouwmuur?
- Welke bijkomende kosten en andere schade - als bijvoorbeeld een stijging van de spouwmuurisolatiekosten en het pas later kunnen genereren van de met een spouwmuurisolatie te realiseren energiebesparing - kunnen optreden in verband met het moeten uitvoeren van de onder 1, 2, 3 en 4 bedoelde onderzoeken? Vallen die kosten en schade bij benadering te kwantificeren, het liefst in de vorm van een bedrag per m2 spouwmuur van een gemiddelde woning per maand dat de spouwmuur niet is geïsoleerd.
- In hoeverre en op welke manier zou samenwerking tussen de bij de spouwmuurisolatie betrokken partijen, als bijvoorbeeld (behartigers van de belangen van) corporaties, andere verhuurders, particuliere woningeigenaren, spouwmuurisolatiebedrijven en overheidsinstanties, eraan kunnen bijdragen dat de genoemde onderzoeken goedkoper kunnen zijn en ook sneller kunnen worden uitgevoerd?
- Heeft u nog andere opmerkingen of suggesties voor het aan de orde gestelde onderwerp van spouwmuurisolatie en het in kaart brengen van de eventuele gevolgen daarvan voor vleermuizen?
De reacties
De Afdeling bestuursrechtspraak heeft in totaal 41 reacties ontvangen. Hieronder kunt u alle geanonimiseerde reacties lezen.
- Reactie 1 (12 december 2022) (pdf, 29 kB)
- Reactie 2 Unitura (12 december 2022) (pdf, 88 kB)
- Reactie 3 (12 december 2022) (pdf, 56 kB)
- Reactie 4 (12 december 2022) (pdf, 94 kB)
- Reactie 5 (12 december 2022) (pdf, 35 kB)
- Reactie 6 Ecofect (13 december 2022) (pdf, 414 kB)
- Reactie 7 (13 december 2022) (pdf, 100 kB)
- Reactie 8 (13 december 2022) (pdf, 36 kB)
- Reactie 9 (13 december 2022) (pdf, 196 kB)
- Reactie 10 (14 december 2022) (pdf, 54 kB)
- Reactie 11 ETS Isolatie (14 december 2022) (2) (pdf, 285 kB)
- Reactie 12 (15 december 2022) (pdf, 150 kB)
- Reactie 13 (17 december 2022) (pdf, 245 kB)
- Reactie 14 (20 december 2022) (pdf, 83 kB)
- Reactie 15 Mensen maken de transitie (23 december 2022) (pdf, 2.1 MB)
- Reactie 16 (23 december 2022) (pdf, 83 kB)
- Reactie 17 Energiekeurplus (3 januari 2023) (pdf, 120 kB)
- Reactie 18 (5 januari 2023) (pdf, 283 kB)
- Reactie 19 Isolerend Nederland (6 januari 2023) (pdf, 1.5 MB)
- Reactie 20 (7 januari 2023) (pdf, 24 kB)
- Reactie 21 (8 januari 2023) (pdf, 29 kB)
- Reactie 22 Foreest Groen Consult BV (19 januari 2023) (pdf, 437 kB)
- Reactie 23 Sylphium (11 januari 2023) (pdf, 535 kB)
- Reactie 24 Unitura (11 januari 2023) (pdf, 428 kB)
- Reactie 25 MIECON B.V. (11 januari 2023) (pdf, 15 MB)
- Reactie 26 Eelerwoude (12 januari 2023) (pdf, 415 kB)
- Reactie 27 (12 januari 2023) (pdf, 72 kB)
- Reactie 28 Zoogdiervereniging (12 januari 2023) (pdf, 9.6 MB)
- Reactie 29 vergunningverlener Wnb soortbescherming provincie Gelderland (13-1) (pdf, 133 kB)
- Reactie 30 Omgevingsdienst Haaglanden (13 januari 2023) (pdf, 5.2 MB)
- Reactie 31 EcoTierra (13 januari 2023) (pdf, 94 kB)
- Reactie 32 (13 januari 2023) (pdf, 228 kB)
- Reactie 33 Stichting Ecologische Vleermuis Onderzoek Nederland (13 januari 2023) (pdf, 447 kB)
- Reactie 34 Netwerk Groene Bureaus (13 januari 2023) (pdf, 453 kB)
- Reactie 35 (13 januari 2023) (pdf, 918 kB)
- Reactie 36 CB vgm (13 januari 2023) (pdf, 170 kB)
- Reactie 37 Vleermuiswerkgroep Groningen (13 januari 2023) (pdf, 107 kB)
- Reactie 38 Stroomversnelling (13 januari 2023) (pdf, 179 kB)
- Reactie 39 (13 januari 2023) (pdf, 360 kB)
- Reactie 40 Bats & Birds B.V. (13 januari 2023) (pdf, 35 kB)
- Reactie 41 (25 januari 2023) (pdf, 28 kB)