De rechtszitting

Verschillende soorten rechtszittingen

In veel zaken wordt een fysieke rechtszitting gehouden. Dan komen u en andere procespartijen die bij uw zaak betrokken zijn, naar het gebouw van de Raad van State in Den Haag om aan de zitting deel te nemen.

Maar de Afdeling bestuursrechtspraak kan ook besluiten uw zaak op een videozitting te behandelen. In dat geval hoeft u niet naar Den Haag te komen. U neemt vanuit huis of vanaf uw werkplek via een videoverbinding deel aan de zitting, net als alle andere partijen in de zaak. De rechters en de griffier zijn wel fysiek aanwezig in de zittingszaal.

Naast de fysieke zitting en de videozitting is er nog een tussenvorm. Zo’n zitting noemen we een hybride zitting. Hierbij nemen één of meer partijen deel via een videoverbinding. De andere partijen, de rechters en de griffier zijn wel fysiek in de zittingszaal aanwezig. Zij kunnen digitaal communiceren met de partij of partijen die vanaf een andere locatie meedoen aan de zitting.

Als uw zaak op een rechtszitting wordt behandeld, ontvangt u hiervoor van tevoren een uitnodiging. Hierin staat hoe de Afdeling bestuursrechtspraak de zaak op de zitting behandelt. In het geval van een hybride- of videozitting krijgt u van tevoren een e‑mail met alle informatie die u nodig heeft, waaronder een link waarop u moet klikken om digitaal aan de zitting deel te nemen. In de blokken onderaan deze pagina vindt u een handleiding voor video-vergaderen en de spelregels die gelden voor video- en hybride zittingen.

Livestream

Soms wordt een zitting via een livestream uitgezonden. Van deze mogelijkheid kan de Afdeling bestuursrechtspraak gebruikmaken als er veel partijen bij een zaak zijn betrokken. Of als er grote publieke of mediabelangstelling voor een zaak is. In zo’n geval wordt de zitting door een of meer camera’s in de rechtszaal geregistreerd en via internet rechtstreeks uitgezonden. Als dat in uw zaak gebeurt, dan stelt de Afdeling bestuursrechtspraak u van tevoren hiervan op de hoogte. Na afloop kunnen belangstellenden de zitting terugkijken op het YouTubekanaal van de Raad van State.

Openbaar

De zittingen van de Afdeling bestuursrechtspraak zijn openbaar en dus ook voor de pers toegankelijk. Neemt u deel aan een hybride- of videozitting dan zal de rechter aan het begin aangeven wie er mogelijk nog meer aanwezig zijn als toehoorder in de zaal. Want net als bij fysieke zittingen kunnen journalisten ook van video- en hybride zittingen verslag doen. Journalisten kunnen van de persvoorlichters van de Raad van State op de dag van de rechtszitting informatie krijgen over zaken.

Enkelvoudige en meervoudige zittingen

Er zijn enkelvoudige zittingen (met één rechter) en meervoudige zittingen (met drie rechters). In het laatste geval zit de voorzitter in het midden en de twee andere rechters aan weerszijden van de voorzitter. Enkelvoudige zittingen duren gemiddeld een half uur en meervoudige zittingen duren gemiddeld drie kwartier. Heel grote zaken met veel partijen nemen meer tijd in beslag, soms één hele dag of meerdere dagen, omdat de Afdeling bestuursrechtspraak dan tientallen beroepen gecombineerd behandelt.

Toegankelijkheid

De Raad van State wil haar zittingen zo goed mogelijk voor iedereen toegankelijk maken. Heeft u een situatie waar wij rekening mee kunnen houden? Meld dit van tevoren bij ons, dan zullen wij dit in overleg met u zo goed mogelijk accommoderen. Hieronder vindt u meer informatie.

Bent u slechthorend?

Als u slechthorend bent, kan dat een volwaardige deelname aan de zitting belemmeren. Het is daarom belangrijk dat u op een geschikte stoel plaatsneemt in de zittingszaal. U kunt hiervoor op de zitting zelf aandacht vragen of eerder telefonisch contact opnemen met de behandelend ambtenaar van de griffie om dit te bespreken, zodat uw slechthorendheid bekend is voordat de zitting begint. U kunt gebruikmaken van een eigen gehoorvoorziening of van de ringleiding voor slechthorenden die in alle zittingszalen aanwezig is. Met een zogenoemde halslus kunnen slechthorenden de zitting doorgaans goed volgen. U kunt bij de receptiebalie in het gebouw naar de halslus vragen.

Bent u slechtziend?

Als u slechtziend bent, kan dat een volwaardige deelname aan de zitting belemmeren. We willen de zitting voor iedereen toegankelijk maken en u kunt dan ook voorafgaand aan de zitting aan de bode uw situatie kenbaar maken en aangeven waarmee tijdens de zitting rekening moet worden gehouden. Als dat nodig is, kunt u ook eerder telefonisch contact opnemen met de behandelend ambtenaar van de griffie om dit te bespreken, bijvoorbeeld voor het tonen van stukken op het scherm in de zittingszaal of om tijdens de zitting de processtukken op de eigen laptop te kunnen lezen.

Proceskosten

Bepaalde kosten die u heeft moeten maken tijdens de procedure, kunt u vergoed krijgen als uw (hoger) beroep gegrond wordt verklaard. Wilt u in aanmerking komen voor vergoeding van proceskosten, dan kunt u in het blok rechts een proceskostenformulier downloaden. Zorg ervoor dat dit formulier vóór de zitting bij de Afdeling bestuursrechtspraak wordt ingediend. Bij een fysieke zitting kan dat door het ingevulde formulier vóór de zitting af te geven bij de receptiebalie. Vergeet dit niet te doen! Zodra de zitting voorbij is, wordt het dossier gesloten en kunnen er geen stukken meer aan worden toegevoegd. Dat geldt ook voor het proceskostenformulier. Als u niet over internet of een printer beschikt, kunt u het formulier telefonisch opvragen bij de behandelend ambtenaar in uw zaak. Deze stuurt u dan het formulier per post toe.