Hof van Justitie geeft uitsluitsel over Europese Dublinverordening

Dublinverordening

De Afdeling bestuursrechtspraak stelde in mei 2021 prejudiciële vragen in drie zaken waarin vreemdelingen uit Gambia en Nigeria in meerdere EU-lidstaten asiel hebben aangevraagd, waaronder Nederland. Volgens de Dublinverordening kan maar één lidstaat verantwoordelijk zijn voor de behandeling van een asielaanvraag. Hoofdregel is dat dit de eerste lidstaat is waar de vreemdeling asiel heeft aangevraagd. Vraagt een vreemdeling daarna ook in andere EU-lidstaten om bescherming, dan kan de vreemdeling binnen een vastgestelde termijn (de overdrachtstermijn) worden overgedragen aan de eerste lidstaat. Is die termijn voorbij dan is de eerste lidstaat niet meer verantwoordelijk en moet een lidstaat waar de vreemdeling later asiel heeft aangevraagd, alsnog het asielverzoek behandelen.

Chain rule

In deze drie zaken hebben de vreemdelingen voordat zij naar Nederland kwamen en hier een asielaanvraag indienden, al in twee andere lidstaten asiel aangevraagd. In de tijd tussen de verschillende aanvragen zijn zij ondergedoken. Volgens de staatssecretaris is Nederland niet verantwoordelijk voor de behandeling van de hier ingediende asielaanvragen. Volgens hem volgt uit de Dublinverordening dat één van de lidstaten waar de vreemdelingen eerder om internationale bescherming hebben verzocht, daarvoor verantwoordelijk is. Daarbij gaat de staatssecretaris uit van de zogenoemde 'chain rule'. Volgens de 'chain rule' zou de overdrachtstermijn opnieuw gaan lopen als een vreemdeling voorafgaand aan de overdracht onderduikt en daarna in een andere EU-lidstaat opnieuw asiel aanvraagt.

Prejudiciële vragen

De Afdeling bestuursrechtspraak wil van het Hof van Justitie weten of de Dublinverordening toepassing van de 'chain rule' toestaat. Een van de doelen van de Dublinverordening is om het indienen van asielaanvragen in meerdere lidstaten tegen te gaan (‘forumshoppen’). De chain rule lijkt hiermee in overeenstemming te zijn, maar in de Dublinverordening zelf is deze methode niet opgenomen. Om hier duidelijkheid over te krijgen stelde de Afdeling bestuursrechtspraak enkele vragen aan het Hof van Justitie. Verder wilde de Afdeling bestuursrechtspraak weten of een vreemdeling, nadat hij al in twee andere lidstaten is geweest, zich in een derde lidstaat kan beroepen op het verstrijken van de overdrachtstermijn die tussen die twee andere lidstaten gold.

Antwoorden van het Hof en voortzetting behandeling.

Het Hof van Justitie heeft vandaag de vragen van de Afdeling bestuursrechtspraak beantwoord. Daarmee is nog geen einde gekomen aan de procedure bij de Afdeling bestuursrechtspraak. Zij heeft de behandeling van de zaken geschorst in afwachting van het antwoord van het Hof in Luxemburg. De Afdeling bestuursrechtspraak zal nu de behandeling van deze zaken voortzetten en daarna definitief uitspraak doen.