Samenvatting advies voorstel Grondwetwijziging verkiezing van de Eerste Kamer

Inhoud wetsvoorstel

De Eerste Kamer heeft momenteel een zittingstermijn van vier jaar. Na vier jaar zijn er verkiezingen voor alle 75 Eerste Kamerleden. In dit wetsvoorstel wordt de zittingstermijn van Eerste Kamerleden verlengd van vier naar zes jaar en treden om de drie jaar beurtelings 38 en 37 leden af. In feite wordt daarmee teruggegaan naar het stelsel zoals dat gold tussen 1922 en 1983. Het doel van deze aanpassing is om bij te dragen aan een goede positie van de Eerste Kamer in het tweekamerstelsel en een heldere rolverdeling tussen de beide Kamers.

Motivatie en samenhang

Tegen de voorgestelde wijziging bestaan geen staatsrechtelijke bezwaren. De Afdeling advisering meent wel dat het voorstel beter gemotiveerd kan worden. In de toelichting op het voorstel moeten de mogelijke voor- en nadelen grondig worden besproken. Alleen zo kan de grondwetgever een goede afweging maken. De samenhang met andere grondwetsherzieningen verdient daarbij uitgebreider bespreking. Er worden op dit moment meerdere grondwetsherzieningen overwogen die over de Eerste Kamer gaan. Zo is voorgesteld om de tweede lezing bij grondwetsherzieningen in verenigde vergadering te behandelen en om het kiesrecht voor de Eerste Kamer toe te kennen aan kiezers in het buitenland. De toelichting zou in moeten gaan op de samenhang tussen deze voorstellen.

Uitwerking in de Kieswet

Om de verkiezingsprocedure van de Eerste Kamer aan te passen is niet alleen een aanpassing van de Grondwet nodig. De uitwerking van de procedure gebeurt in de Kieswet. De toelichting bij dit voorstel moet hierover meer duidelijkheid geven. Verschillende uitwerkingen kunnen namelijk verschillende gevolgen hebben voor onder andere de positie van kleinere partijen en de invloed van de verschillende provincies op de samenstelling van de Eerste Kamer.