Arrest Europees Hof van Justitie over diplomatieke kaart

Achtergrond

Het gaat in deze concrete zaak om een gezin waarvan de vader op de ambassade van zijn land in een lidstaat van de Europese Unie heeft gewerkt. Hij heeft ook samen met zijn gezin in die lidstaat gewoond. Zij hebben diplomatieke kaarten gekregen van het ministerie van Buitenlandse Zaken van die lidstaat. Deze kaarten zijn verstrekt op grond van het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer. Na enkele jaren heeft het gezin de lidstaat verlaten. Zij hebben daarna in Nederland asiel aangevraagd.

Dublinverordening: wie is verantwoordelijk?

Centrale vraag in deze zaak is welk land verantwoordelijk is voor de behandeling van het asielverzoek van het diplomatengezin. Nederland of de lidstaat waar de vader als diplomaat heeft gewerkt? Daarover verschillen de partijen van mening. In de Dublinverordening staat dat als een vreemdeling in het bezit is van een zogenoemde geldige verblijfstitel, de lidstaat die deze verblijfstitel heeft afgegeven verantwoordelijk is voor de behandeling van het asielverzoek. Volgens de staatssecretaris zijn de diplomatieke kaarten die aan het gezin zijn verstrekt zo’n verblijfstitel en dus is Nederland niet verantwoordelijk voor de behandeling van de asielverzoeken. Het diplomatengezin voert echter aan dat zij hun verblijfsrecht in de andere lidstaat rechtstreeks ontleenden aan het Verdrag van Wenen en dat de diplomatieke kaarten daar slechts een bevestiging van zijn en geen verblijfstitel.

Dublinverordening geeft geen duidelijk antwoord

Naar het oordeel van de Afdeling bestuursrechtspraak is de Dublinverordening hier niet duidelijk over. Ook is er geen eerdere rechtspraak van het Hof van Justitie die hier antwoord op geeft. Bovendien is er ook onder EU-lidstaten geen overeenstemming of een diplomatieke kaart een verblijfstitel oplevert.

Arrest Hof van Justitie

In zijn arrest van 21 september 2023 oordeelt het Hof van Justitie dat “een door een lidstaat op grond van het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer verstrekte diplomatieke kaart een verblijfstitel is in de zin van die bepaling.” De gehele tekst van het arrest is te lezen op de website van het Hof van Justitie.

Voortzetting behandeling

Met dit antwoord van het Hof van Justitie is nog geen einde gekomen aan de procedure bij de Afdeling bestuursrechtspraak. Zij heeft de behandeling van de zaak geschorst in afwachting van het antwoord van het Hof in Luxemburg. Nu het Europese Hof de prejudiciële vraag heeft beantwoord, zal de Afdeling bestuursrechtspraak de behandeling van deze zaak nu voortzetten en later een definitieve uitspraak doen.