Samenvatting over het voorstel Wet tijdelijke solidariteitsbijdrage

Gepubliceerd op 31 oktober 2022

De Afdeling advisering van de Raad van State heeft op 26 oktober 2022 haar advies vastgesteld over het wetsvoorstel Wet tijdelijke solidariteitsbijdrage. Het advies is op 31 oktober 2022 openbaar gemaakt en gepubliceerd op de website van de Raad van State.

Tijdelijke solidariteitsbijdrage

Met het voorstel voert de regering de verplichting uit om een tijdelijke solidariteitsbijdrage te heffen van bepaalde bedrijven in de fossiele industrie over extra winst door hoge energieprijzen. Deze verplichting komt voort uit de Europese verordening voor een noodinterventie in verband met de hoge energieprijzen. De EU-lidstaten hebben deze verordening op 6 oktober jl. vastgesteld. De lidstaten zijn verplicht om deze tijdelijke solidariteitsbijdrage of een gelijkwaardige nationale maatregel vóór 31 december 2022 vast te stellen en bekend te maken.

Nederlandse solidariteitsbijdrage

Het wetsvoorstel voert met terugwerkende kracht een tijdelijke solidariteitsbijdrage in voor het jaar 2022. De regering kiest voor een rijksbelasting die wordt geheven van bepaalde bedrijven die in 2022 ten minste 75% van hun omzet behalen met economische activiteiten op het gebied van winning van koolwaterstoffen, mijnbouw, de raffinage van aardolie of de vervaardiging van cokesovenproducten. Het voorgestelde belastingtarief over de overwinst bedraagt 33%.

Korting op de energierekening

De opbrengst van de belasting wordt ingezet om consumenten en bedrijven voor de maanden november en december 2022 een tegemoetkoming (korting) op de energierekening te geven van € 190 per maand.

Keuzes toelichten

De verordening en het wetsvoorstel zijn onder grote druk en in korte tijd tot stand gekomen. De regering heeft keuzes moeten maken. De Afdeling advisering adviseert de regering om de gemaakte keuzes toe te lichten en te onderbouwen.

Terugwerkende kracht

Op het punt van de terugwerkende kracht adviseert zij de regering om specifiek in te gaan op de balans tussen enerzijds het algemene belang en anderzijds de belangen van de bedrijven die verplicht worden om de solidariteitsbijdrage te betalen.

Afwijking van het bestaande fiscale systeem

Deze tijdelijke belastingheffing wijkt op een aantal punten af van het bestaande fiscale systeem. Vanwege het bijzondere en tijdelijke karakter van de solidariteitsbijdrage en gelet op de uitvoerbaarheid door de Belastingdienst is dit begrijpelijk. De noodzaak van de vormgeving van de solidariteitsbijdrage als een aangiftebelasting en de afwijkingen van de gebruikelijke systematiek vergen wel een nadere toelichting van de regering.

Hoofdelijke aansprakelijkheid

Bij de vergaande hoofdelijke aansprakelijkheid voor de solidariteitsbijdrage die nu is voorgesteld ontbreekt een afweging van de belangen van de bedrijven enerzijds en die van de Belastingdienst anderzijds. Daarnaast blijkt uit de toelichting bij het wetsvoorstel niet waarom deze hoofdelijke aansprakelijkheid, die afwijkt van andere belastingen, noodzakelijk is om het invorderingsrisico van de Belastingdienst te verminderen.


Lees hier het volledige advies van de Afdeling advisering.