Advies strafbaarstelling ontkennen Holocaust en andere internationale misdrijven

Gepubliceerd op 30 oktober 2023

De Afdeling advisering van de Raad van State heeft het advies vastgesteld over de "herimplementatie van het Europees strafrecht." Het advies is op 30 oktober 2023 openbaar gemaakt en gepubliceerd op de website van de Raad van State.

Inhoud van het voorstel

De Europese Commissie heeft de Nederlandse regering erop gewezen dat in vier gevallen Europese wet- en regelgeving niet goed is geïmplementeerd in de Nederlandse wet- en regelgeving. Naar aanleiding hiervan wijzigt de regering de Overleveringswet en de Wet wederzijdse erkenning en tenuitvoerlegging vrijheidsbenemende en voorwaardelijke sancties. Het Wetboek van Strafrecht wordt daarnaast aangevuld met drie nieuwe strafbepalingen, voor onder meer het verbod op het vergoelijken, ontkennen of verregaand bagatelliseren van genocides, misdrijven tegen de menselijkheid en oorlogsmisdrijven.

Overleveringswet

De belangrijkste verandering in de Overleveringswet gaat over het verplaatsen van bevoegdheden van de officier van justitie naar de rechtbank Amsterdam. De Afdeling advisering begrijpt deze wijziging, maar vindt wel dat deze moet worden toegelicht. De regering had namelijk nog andere oplossingen om te voldoen aan de Europese wetgeving en jurisprudentie over de rol van de officier van justitie.

Nieuwe strafbaarstelling

Het wetsvoorstel bevat ook een strafrechtelijk verbod op het vergoelijken, ontkennen of verregaand bagatelliseren van genocides, misdrijven tegen de menselijkheid en oorlogsmisdrijven. Hoewel het ontkennen van de Holocaust al strafbaar is als een vorm van groepsbelediging, wordt nu een expliciete strafbepaling aan het Wetboek van Strafrecht toegevoegd om te voldoen aan het Europese Kaderbesluit over racisme en vreemdelingenhaat.

Strafbaarstelling beperken

Net als de regering vindt de Afdeling advisering het niet de bedoeling dat de strafrechter in dit soort zaken de vraag moet beantwoorden of gevoelige historische gebeurtenissen bijvoorbeeld kunnen worden bestempeld als genocide. Een strafzaak over mogelijk strafbare uitspraken of uitingen over een gebeurtenis (bijvoorbeeld de ontkenning van de Holocaust), maar niet over de gebeurtenis zelf (de Holocaust) leent zich niet voor zo’n beoordeling. Om zo’n discussie in de rechtszaal te voorkomen, adviseert de Afdeling advisering de voorgestelde strafbaarstelling te beperken tot genocides, misdrijven tegen de menselijkheid en oorlogsmisdrijven die een andere Nederlandse of internationale rechter al eerder heeft vastgesteld.


Strafrecht

Lees hier de volledige tekst van het advies van de Afdeling advisering.