Samenvatting advies Nota van wijziging tijdelijke wet specifieke onderzoeken AVID en MIVD
De Afdeling advisering van de Raad van State heeft op 10 mei 2023 haar advies vastgesteld over de nota van wijziging bij het voorstel voor de Tijdelijke wet onderzoeken AIVD en MIVD naar landen met een offensief cyberprogramma. Het advies is op 15 mei 2023 openbaar gemaakt en gepubliceerd op de website van de Raad van State.
Inhoud van de nota van wijziging
Met deze nota van wijziging wil de regering het voorstel uitbreiden dat de Tweede Kamer in behandeling heeft voor een tijdelijke wet onderzoeken AIVD en MIVD naar landen met een offensief cyberprogramma. De nota van wijziging voorziet in een bindende, onafhankelijke toets door de Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden (TIB) die voorafgaat aan het realtime verzamelen van verkeers- en locatiegegevens. Hiermee geeft de regering uitvoering aan uitspraken van het Europese Hof van Justitie in Luxemburg. Ook maakt de nota van wijziging een nieuwe regeling mogelijk voor het bewaren en vernietigen van bulkdatasets. Deze regeling geldt voor alle inlichtingenonderzoeken van de AIVD en de MIVD, dus niet alleen voor onderzoeken naar landen met een offensief cyberprogramma. Het wetsvoorstel krijgt door deze uitbreidingen dan ook een nieuwe naam: Tijdelijke wet specifieke voorzieningen onderzoeken AIVD en MIVD.
Verruiming bewaarregime bulkdatasets
Bulkdatasets zijn omvangrijke gegevensverzamelingen. Het merendeel van deze gegevens gaat over organisaties en personen die niet onder de aandacht staan van de diensten en dat ook nooit zullen staan. De Afdeling advisering begrijpt het belang van bulkdatasets voor de goede taakuitoefening van de AIVD en de MIVD. Omdat het om gevoelige gegevens gaat, is voor de voorgestelde verruiming een zorgvuldige afweging nodig. De toelichting bij het voorstel is op dit punt niet toereikend. Het advies aan de regering is om dit beter te motiveren.
Bewaartermijn bulkdatasets wettelijk begrenzen
Het bewaren en vernietigen van bulkdatasets moet goed zijn gewaarborgd. In de nota van wijziging ligt het zwaartepunt bij het bindend onafhankelijk toezicht op de jaarlijkse verlenging van de bewaartermijn. De regeling zelf kent echter weinig concrete begrenzing. Het advies is om in de wet vast te leggen aan welke criteria een verlengingsverzoek moet worden getoetst. Ook moet duidelijk zijn dat de inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van de burger eindig is. Daarom is het advies om in het voorstel een wettelijke eindtermijn op te nemen voor het bewaren van bulkdatasets, met een duidelijke afbakening om bij uitzondering daarvan te kunnen af te wijken.
Vanwege deze opmerkingen wordt de regering geadviseerd om de nota van wijziging pas bij de Tweede Kamer in te dienen als zij deze heeft aangepast.
Lees hier de volledige tekst van het advies van de Afdeling advisering van de Raad van State.