Samenvatting advies hervorming huurtoeslag

Gepubliceerd op 30 januari 2023

De Afdeling advisering van de Raad van State heeft op 25 januari 2023 haar advies vastgesteld over het wetsvoorstel tot hervorming van de huurtoeslag. Het advies is op 30 januari 2023 openbaar gemaakt en gepubliceerd op de website van de Raad van State.

Wetsvoorstel

Het wetsvoorstel wijzigt het stelsel van de huurtoeslag met als doel om, op termijn, het stelsel te vereenvoudigen. Huurders ontvangen met het wetsvoorstel voortaan huurtoeslag over een vast (‘genormeerd’) huurbedrag, in plaats van de feitelijke huur. In het wetsvoorstel wordt daarnaast de maximale huurgrens afgeschaft. Daardoor kunnen huurders in de vrije sector met een laag inkomen ook huurtoeslag ontvangen. De Afdeling advisering onderschrijft het belang van een eenvoudiger stelsel van ondersteuning voor huishoudens met een laag inkomen. Het is echter onduidelijk hoe het wetsvoorstel zich verhoudt tot dit beoogde eindresultaat. De Afdeling vraagt daarom om een nadere toelichting op dit punt.

Negatieve inkomensgevolgen

Het wetsvoorstel betekent dat twee derde van de huidige toeslagontvangers, een financieel kwetsbare groep, er in inkomen op achteruitgaat. De regering gaat niet in op een impactanalyse van het Nibud, waarin wordt afgeraden om de huurtoeslag op deze wijze te veranderen vanwege de negatieve inkomensgevolgen. Het voorkomen van gevolgen voor de rijksbegroting is in dit wetsvoorstel leidend voor de bepaling van de hoogte van de genormeerde huur, niet de financiële effecten voor burgers. Daarnaast komt de investeringsruimte voor woningcorporaties onder druk.
De Afdeling advisering raadt de regering daarom aan de hoogte van de genormeerde huur te heroverwegen. Ook adviseert zij om toe te lichten hoe de negatieve inkomensgevolgen zich verhouden tot bestaande beleidsdoelstellingen van de regering: het behoud van koopkracht voor lagere inkomensgroepen en het waarborgen van investeringscapaciteit voor woningcorporaties.

Uitvoering door de Belastingdienst

De Afdeling advisering merkt op dat de regering niet inhoudelijk ingaat op de kritiek van de Belastingdienst. Voor een effectieve uitvoering is dat echter essentieel. De Belastingdienst concludeert dat het voorstel waarschijnlijk niet uitvoerbaar is zonder significante negatieve gevolgen voor de dienstverlening aan toeslaggerechtigden. Dit komt onder andere door de overgangsperiode van vijf jaar, waarin twee systemen voor berekening van de huurtoeslag naast elkaar zullen bestaan. Verder verwacht de Belastingdienst een forse toename van vragen, klachten en bezwaren van burgers en slechts een geringe afname van het aantal terugvorderingen van huurtoeslag. De Afdeling adviseert daarom het voorstel op dit punt te heroverwegen.
Op grond van deze bezwaren adviseert de Afdeling advisering het voorstel niet in te dienen, tenzij de regering het voorstel aanpast. Zij adviseert de gewenste wijzigingen voor de huurtoeslag te plaatsen in het kader van de hervorming van het gehele toeslagenstelsel en daarbij specifiek te kijken naar de gevolgen voor burgers en de uitvoering.


Lees hier de volledige tekst van het advies van de Afdeling advisering.