Samenvatting advies aanvullende regelingen hersteloperatie toeslagen
De Afdeling advisering van de Raad van State heeft op 12 april 2023 haar advies vastgesteld over het wetsvoorstel voor aanvullende regelingen in verband met de hersteloperatie toeslagen. Het advies is op 17 april 2023 openbaar gemaakt en gepubliceerd op de website van de Raad van State.
Doel wetsvoorstel
Het voorstel regelt een verdere uitbreiding van de Wet hersteloperatie toeslagen. Zo biedt het voorstel ook een regeling voor ex-partners van gedupeerde aanvragers van kinderopvangtoeslag en hun kinderen, en een regeling voor nabestaanden van overleden gedupeerde aanvragers en voor nabestaanden van overleden kinderen. Het wetsvoorstel regelt de wettelijke grondslag voor toezeggingen die aan deze groepen personen zijn gedaan.
Verdere invulling hersteloperatie
Dit wetsvoorstel geeft grotendeels een verdere invulling aan het doel van de hersteloperatie, namelijk het compenseren van gedupeerden voor de hardheid van de wet en de praktijk van de kinderopvangtoeslagen. Ook bij deze uitbreiding van de wet heeft de regering gekozen voor een grofmazige en ruimhartige opzet.
Toename onevenwichtigheid
Hoewel dat begrijpelijk is, leidt dit ertoe dat onder de nieuwe groep niet alleen personen vallen die daadwerkelijk gedupeerd zijn en voor wie compensatie in de rede ligt, maar ook personen voor wie dat niet geldt. Er zijn wel maatregelen getroffen om de instroom van aanvragen zo mogelijk te kanaliseren. Maar het wetsvoorstel leidt tot een verdere toename van onevenwichtigheden, en daarmee van (juridische) kwetsbaarheden. Ook is het de vraag of de uitbreiding die de regering nu voorstelt, uit te voeren is zonder verdere vertragingen. Dit geldt in het bijzonder voor de uitbesteding van de afhandeling van de aanvullende compensatie voor de werkelijke schade van ex-partners.
Afronding hersteloperatie
De wens tot compensatie is begrijpelijk in het licht van de hardheid die de wet en de praktijk meebrachten. Maar de grenzen van een schaderegeling en de uitvoerbaarheid ervan zijn met de gekozen aanpak wel bereikt. Dat laat de regeling voor nabestaanden van overleden kinderen ook zien. Het gaat hierbij niet meer om een schadevergoeding, maar uitsluitend om erkenning van leed. Daarvoor is een zelfstandige, overtuigende rechtvaardiging nodig als een dringende morele verplichting. De Afdeling advisering zet dan ook vraagtekens of deze aanpak nog wel tot verantwoorde en billijke resultaten leidt en of deze uitvoerbaar is. De Afdeling advisering vindt het belangrijk dat wordt toegewerkt naar een afronding van de hersteloperatie.
Lees hier de volledige tekst van het advies van de Afdeling advisering van de Raad van State.