Samenvatting advies wetsvoorstel wijziging Postwet

Inhoud van het wetsvoorstel

De verwachting is dat op termijn de postmarkt opgaat in een bredere bezorgmarkt, waarin geen overheidsregulering van de postbezorging meer noodzakelijk is. Tot die tijd moet wel de universele postdienst (UPD) verzekerd blijven. De UPD is door de Europese wetgever in het leven geroepen en eist dat de aanbieder van een UPD een minimumniveau aan postvervoerdiensten verzorgt, zoals het halen en bezorgen van post op een minimumaantal dagen per week. Vanwege de veranderende marktomstandigheden en om de houdbaarheid van de UPD te waarborgen, wijzigt het wetsvoorstel de Postwet 2009 op een aantal punten. Zo worden de regels over de UPD aangepast, zodat postvervoerders kunnen meebewegen met de behoeften van afnemers en ruimte hebben om in te spelen op technologische ontwikkelingen. Bij de regulering van de toegang tot de postmarkt wordt niet langer uitgegaan van het uitgangspunt om toetreding van met elkaar concurrerende bezorgingsnetwerken te stimuleren. Ten slotte voorziet het voorstel in eisen om de UPD te waarborgen in het geval de aanbieder van de UPD wordt overgenomen door een buitenlandse partij.

Recente marktontwikkelingen

Op 27 september 2019 heeft de staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat bekendgemaakt toestemming te verlenen voor de fusie tussen postbedrijven PostNL en Sandd. Eerder had de Autoriteit Consument en Markt (ACM) de hiervoor benodigde vergunning geweigerd omdat de fusie zou leiden tot een feitelijk monopolie, met prijsstijgingen voor afnemers tot gevolg.

Deze marktontwikkelingen zouden moeten worden besproken in de toelichting op het wetsvoorstel. Het gaat dan vooral om de verschillen tussen de analyses van de ACM en de staatssecretaris van de ontwikkelingen op de postmarkt die ten grondslag liggen aan de besluiten over de fusie tussen PostNL en Sandd. Deze analyses zijn van belang om de toegevoegde waarde van de veranderingen in de regulering van de toegang tot de postmarkt die in dit wetsvoorstel zijn opgenomen, te kunnen beoordelen.

Toekomstbestendige universele postdienst

Het wetsvoorstel bevat verschillende wijzigingen van de Postwet 2009 die als doel hebben om de UPD-verlener voldoende flexibiliteit te bieden om de effecten van dalende postvolumes op te vangen, zodat kostenbesparingen mogelijk zijn en stijging van UPD-tarieven wordt voorkomen. De toelichting legt echter niet uit hoe het wetsvoorstel verzekert dat de kostenbesparingen die de UPD-dienstverlener behaalt, ten goede komen aan de afnemers van postdiensten. Dat zou de toelichting wel moeten doen.

Ook zou moeten worden afgezien van het idee om het aantal dagen waarop post wordt opgehaald en aangeboden niet langer in de wet, maar in een algemene maatregel van bestuur neer te leggen. Dit omdat het gaat om een cruciale kwaliteitseis van de UPD.

Ten slotte adviseert de Afdeling advisering in te gaan op de noodzakelijke voorwaarden waaronder bezorging van UPD-poststukken in “andere voorzieningen” (anders dan aan huis of in een postbus) kan plaatsvinden.