Samenvatting voorlichting over introductie claw back

Gepubliceerd op 7 juli 2019

De Afdeling advisering van de Raad van State heeft op verzoek van de minister van Financiën zogenoemde voorlichting uitgebracht over de Europeesrechtelijke aspecten van de introductie van een claw back. De voorlichting van de Afdeling advisering is op 5 juli 2019 openbaar gemaakt.

Inhoud verzoek

Bij deze claw back gaat het om een terugvorderingsverplichting van eerder vastgestelde en uitgekeerde vaste beloningen van bestuurders als een systeembank staatssteun ontvangt. De minister van Financiën vraagt de Afdeling advisering in een zogenoemde voorlichting op de claw back in te gaan. Hij noemt daarbij een aantal varianten voor terugvordering van de vaste beloning en vraagt daarbij of die varianten verenigbaar zijn met het Europees recht. Daarnaast heeft de minister gevraagd om in de voorlichting in te gaan op de invulling van elementen als eventuele rechtvaardiging van een inbreuk op het eigendomsrecht van de bankbestuurders. Ten slotte wil hij van de Afdeling advisering weten of zij nog andere mogelijkheden ziet tot terugvordering als er staatssteun is verleend.

Beloningsvoorschriften

De Afdeling advisering gaat in haar voorlichting eerst in op bestaande beloningsvoorschriften voor bestuurders van systeemrelevante banken. Deze zijn ingegeven door de behoefte om de prikkels voor het nemen van onverantwoorde risico’s te beheersen. Het verzoek van de minister sorteert voor op een volgende stap om de beloningsvoorschriften aan te scherpen, door het introduceren van een verplichting om ook (een deel van) de al uitgekeerde vaste beloning bij staatssteun terug te vorderen. De Afdeling advisering begrijpt de aandacht voor beloningen van topbestuurders van banken en de wens om prikkels voor het nemen van onverantwoorde risico’s tegen te gaan, maar wijst in de eerste plaats op de mogelijkheden die hiervoor al bestaan.

Europese beloningsregels

De Afdeling advisering concludeert vervolgens dat de terugvorderingsverplichting en de argumentatie die daaraan ten grondslag ligt, haaks staan op de criteria die volgens de Europese beloningsregels gelden voor vaste beloningen. Zo’n terugvorderingsplicht past daarom niet binnen de grenzen van het eigendomsrecht, zoals dat is vastgelegd in artikel 1 Eerste Protocol bij het EVRM en artikel 17 van het Handvest. Vanwege de inconsistentie met de Europese beloningsregels kan het maatschappelijk belang onvoldoende worden aangetoond en kan niet aan het vereiste van een ‘fair balance’ worden voldaan.

Arbeids- en personenrecht

Daarnaast lijkt de terugvorderingsverplichting in strijd met de uitgangspunten van het arbeids- en rechtspersonenrecht. Het bestaande aansprakelijkheidsrecht kent al mogelijkheden om bestuurders aansprakelijk te stellen als hen te verwijten valt dat staatssteun moet worden verleend. Nieuwe regels kunnen daar weinig aan toevoegen, aldus de Afdeling advisering in haar voorlichting aan de minister van Financiën.


Lees hier de volledige tekst van de voorlichting van de Afdeling advisering en de reactie van de minister van Financiën daarop.