Dit jaar geen voorjaarsrapportage begrotingstoezicht, wel reactie op het Stabiliteitsprogramma

Gepubliceerd op 24 april 2020

De coronacrisis leidt tot drastische veranderingen in de economie en de overheidsfinanciën. Daarom is het niet zinvol als de Afdeling advisering van de Raad van State dit jaar een reguliere voorjaarsrapportage opstelt. Dat heeft de Afdeling advisering laten weten in een brief aan de minister van Financiën.

Normaal gesproken stelt de Afdeling advisering elk jaar in april een voorjaarsrapportage op vanuit haar rol als onafhankelijk begrotingstoezichthouder. De beoordeling van de overheidsfinanciën baseert de Afdeling advisering op de ramingen in het Centraal Economisch Plan van het Centraal Planbureau. Maar deze ramingen konden dit jaar nog geen rekening houden met de snel veranderde economische situatie als gevolg van de uitbraak van het coronavirus.

Inzicht in maatregelen en effecten is op termijn noodzakelijk

Het is verstandig dat de overheid in de huidige crisissituatie een actieve rol speelt en noodmaatregelen treft. Maatregelen om de coronapandemie te beheersen, maar ook economische noodmaatregelen om de gevolgen voor de economie te beperken. De gevolgen van beide soorten maatregelen voor de begroting zijn op dit moment niet goed te overzien. Bij de Miljoenennota voor 2021 zou de overheid inzicht moeten proberen te bieden in de manier waarop de overheidsfinanciën op de middellange termijn houdbaar blijven. Dat is namelijk een voorwaarde bij de toepassing van de zogenoemde ‘algemene ontsnappingsclausule‘ uit de Europese begrotingsregels. De Europese Commissie heeft deze ontsnappingsclause geactiveerd. De ontsnappingsclausule staat lidstaten toe om af te wijken van het pad richting de zogenoemde middellangetermijndoelstelling, als dat de houdbaarheid van de overheidsfinanciën op de middellange termijn niet in gevaar brengt. De Afdeling advisering stelt wel vast dat de regering in het Stabiliteitsprogramma heeft voldaan aan het verzoek van de Europese Commissie aan de lidstaten om zoveel mogelijk inzicht te geven in de getroffen en voorgenomen maatregelen en de economische effecten die daarmee samenhangen.

Onafhankelijk begrotingstoezicht

De Afdeling advisering van de Raad van State is de instantie in Nederland die het onafhankelijk toezicht houdt op de naleving van de regels uit het Europese Stabiliteits- en Groeipact. De Afdeling advisering brengt halfjaarlijks begrotingsrapportages uit waarbij zij aansluit bij de belangrijkste momenten in de begrotingscyclus. Zij brengt in april de voorjaarsrapportage uit over het Stabiliteitsprogramma en in september de rapportage over de Miljoenennota en de rijksbegroting.


Lees hier de volledige tekst van de brief van de Afdeling advisering aan de minister van Financiën over het Stabiliteitsprogramma.