Samenvatting advies over het temporiseren van de verhoging van de AOW-leeftijd
De Afdeling advisering van de Raad van State heeft advies uitgebracht over het wetsvoorstel dat regelt dat de leeftijd waarop iemand AOW krijgt, tijdelijk minder hard stijgt.
Het advies is op 17 juni 2019 openbaar gemaakt.
Inhoud van het voorstel
Het wetsvoorstel bevat het eerste uitgewerkte onderdeel van een breder akkoord (ook wel: pensioenakkoord) tussen werkgeversorganisaties, vertegenwoordiging van werknemers en het kabinet over de oudedagvoorziening.
Het wetsvoorstel zelf heeft betrekking op de AOW-leeftijd. Zonder wijziging van de AOW zou de leeftijd waarop mensen voor het eerst AOW krijgen in 2020 stijgen naar 66 jaar en 8 maanden, in 2021 vervolgens naar 67 jaar, en vanaf 2022 zou de AOW-leeftijd worden gekoppeld aan de levensverwachting. Dat houdt in dat de AOW-leeftijd voor de jaren 2022 tot en met 2024 67 jaar en 3 maanden zou zijn.
Het wetsvoorstel wijzigt dit, waardoor de AOW-leeftijd tijdelijk minder hard stijgt. Er worden kleinere stapjes gezet, waardoor de AOW-leeftijd pas in 2024 67 jaar is, en pas in 2025 de koppeling met de levensverwachting wordt gemaakt.
Advies
Wetsvoorstel is onderdeel van breder akkoord…
Het doel van het wetsvoorstel is om tegemoet te komen aan oudere werknemers die zich niet in staat voelen op een gezonde manier door te werken tot de AOW-leeftijd en voor oudere werknemers die zich door de eerdere versnelde verhoging van de AOW-leeftijd overvallen voelen. Voor een aantal mensen vormt dit een zware belasting. Zo bezien, en omdat het onderdeel is van een breder akkoord, vindt de Afdeling advisering het minder hard laten stijgen van de AOW-leeftijd begrijpelijk.
… maar er wordt veel geld uitgegeven voor een beperkte groep…
De Afdeling advisering merkt wel op dat de voorgestelde regeling op een grotere groep ziet, dan alleen mensen die zich overvallen voelen en die moeite hebben gezond de AOW-leeftijd te bereiken. De AOW ziet namelijk op grofweg iedereen die rechtmatig in Nederland woont. De Afdeling advisering adviseert daarom om de omvang van het probleem duidelijk te maken. Ook omdat met het wetsvoorstel veel geld - namelijk € 5,3 miljard (eenmalig) - wordt uitgegeven.
… daarom is effectief beleid op duurzame inzetbaarheid van werkenden nodig
Doordat de gemiddelde levensverwachting stijgt, moet bij een ongewijzigde AOW-leeftijd de AOW langer uitgekeerd worden. Om de AOW voor alle generaties betaalbaar te houden, wordt de AOW-leeftijd ook daarom steeds verhoogd. Daardoor moeten we steeds langer doorwerken.
Als er geen effectief beleid op duurzame inzetbaarheid wordt ontwikkeld, ontstaat het risico dat ook in de toekomst werkenden niet gezond de AOW-leeftijd bereiken. Als dat er weer toe leidt dat de AOW-leeftijd niet of minder hard stijgt, ontstaat het risico dat de AOW niet langer voor alle generaties betaalbaar blijft.
In het wetsvoorstel wordt niet ingegaan op concreet en effectief beleid om werkenden duurzaam inzetbaar te maken en te houden. De Afdeling advisering adviseert dat alsnog te doen.
Lees hier de volledige tekst van het advies van de Afdeling advisering en het nader rapport (de reactie) van de minister.