Update coronacrisis: werkwijze van de Afdeling bestuursrechtspraak in de maand april

Gepubliceerd op 9 april 2020

Naar aanleiding van de maatregelen in de aanpak van het coronavirus heeft de Afdeling bestuursrechtspraak besloten om tot en met dinsdag 28 april 2020 geen fysieke rechtszittingen te houden. Voor urgente zaken kan een uitzondering worden gemaakt. Voor alle andere zaken bekijkt de Afdeling bestuursrechtspraak of er alternatieven zijn voor de fysieke zitting.

Wat moet ik doen als mijn geplande zitting de komende weken niet doorgaat?

De Afdeling bestuursrechtspraak bekijkt in elke zaak wat een goed vervolg van de procedure is. Als de rechter vindt dat in uw zaak telehoren mogelijk is of een (nadere) zitting juist niet nodig is, dan neemt de Afdeling bestuursrechtspraak contact met u op en legt dit aan u voor.

Telehoren

De Afdeling bestuursrechtspraak kan dus besluiten gebruik te maken van telehoren als alternatief voor de fysieke zitting. Dit geldt ook voor de minder urgente zaken. De griffier neemt daarvoor contact op met partijen. Partijen kunnen ook zelf een verzoek doen aan de griffie van de Afdeling bestuursrechtspraak om de fysieke zitting te vervangen door telehoren.

Uitspraak zonder zitting

De Afdeling bestuursrechtspraak kan ook voorstellen om uitspraak te doen zonder vooraf een zitting te houden. Dit doet zij als de dossierstukken naar haar oordeel voldoende inzicht bieden in de standpunten van partijen. Als de Afdeling bestuursrechtspraak het niet nodig vindt om een zitting te houden, dan brengt zij partijen daarvan op de hoogte en geeft hen de gelegenheid te laten weten of zij desondanks gebruik willen maken van hun recht om op een zitting te worden gehoord.

Mijn zaak kan schriftelijk worden afgehandeld, ik stel zelf geen prijs op een zitting

Als u vindt dat de Afdeling bestuursrechtspraak in uw zaak uitspraak kan doen zonder vooraf een zitting te houden, dan kunt u dat schriftelijk aangeven in een brief aan de griffie van de Afdeling bestuursrechtspraak. Als ook de andere procespartijen het daarmee eens zijn, dan bekijkt de Afdeling bestuursrechtspraak of ze zonder (uitgestelde) zitting en dus sneller uitspraak kan doen. Als u hierover vragen hebt, belt u dan met de griffie van de Afdeling bestuursrechtspraak. Deze directe contactgegevens staan op de correspondentie die u van de Raad van State heeft ontvangen in uw zaak.

Wanneer hoor ik wat over een nieuwe zitting?

In alle andere gevallen zoekt de Afdeling bestuursrechtspraak een nieuwe zittingsdatum. Het is nu nog onzeker wanneer de Afdeling bestuursrechtspraak de zittingen kan hervatten. Het zal per zaak verschillen wanneer deze op een zitting kan worden behandeld. Partijen moeten rekening houden met een vertraging van vier tot zes maanden, dat wil zeggen dat een nieuwe zittingsdatum in de praktijk vaak pas kan worden gevonden vanaf juli/augustus 2020. Over een nieuwe zittingsdatum neemt de Afdeling bestuursrechtspraak zelf contact op met partijen. Zij roept partijen op niet zelf (telefonisch) contact op te nemen, omdat er op dit moment niet meer informatie is te geven.

Wat zijn urgente rechtszaken?

Urgente zaken zijn zaken waarin een beslissing van de rechter op korte termijn noodzakelijk is, uitstel niet mogelijk is en een fysieke zitting noodzakelijk is. Het kan gaan om bepaalde vreemdelingenzaken en voorlopige voorzieningen met veel spoed. Bijvoorbeeld zaken over de uitzetting van vreemdelingen, vreemdelingenbewaring en andere zaken waarin de rechtspositie van een rechtzoekende onherstelbaar kan worden benadeeld. Ook eventuele zaken over besluiten van de overheid over de aanpak van het coronavirus kunnen zo urgent zijn dat een spoedbehandeling noodzakelijk is.

Hoe worden urgente zaken behandeld?

Als een zaak urgent is, dan neemt de Afdeling bestuursrechtspraak contact op met partijen. De Afdeling bestuursrechtspraak kan aan het bestuursorgaan of een derde-belanghebbende vragen om de uitvoering van het besluit op te schorten. Ook kan overleg plaatsvinden over een nadere schriftelijke reactie of over telehoren als alternatief voor een fysieke zitting. Als partijen vragen hebben over het spoedeisende karakter van hun zaak, wordt hun geadviseerd niet met de publieksvoorlichting van de Raad van State te bellen, maar rechtstreeks contact te zoeken met de griffie van de Afdeling bestuursrechtspraak. Deze rechtstreekse contactgegevens staan op de uitnodigingsbrief die partijen hebben gekregen voor het bijwonen van de zitting.

Het gebouw is gesloten

Het gebouw van de Raad van State aan de Kneuterdijk is ook de komende tijd gesloten. Een uitzondering wordt gemaakt voor de wekelijkse openbaarmakingszitting van uitspraken van de Afdeling bestuursrechtspraak op woensdagochtend. Dan is het gebouw voor direct betrokken procespartijen en de pers voor korte tijd toegankelijk, maar niet voor publiek.

Fysieke zitting

Als bij wijze van hoge uitzondering een fysieke zitting bij de Afdeling bestuursrechtspraak in het gebouw van de Raad van State toch noodzakelijk is, dan worden uiteraard alle noodzakelijke maatregelen genomen om verspreiding van het coronavirus te voorkomen. Publiek is bij deze spoedzittingen niet aanwezig, alleen partijen die direct betrokken zijn bij de zaak mogen komen. De pers blijft wel welkom, maar journalisten wordt gevraagd om vooraf contact op te nemen met de persvoorlichters van de Raad van State.