Samenvatting advies over wetsvoorstel dat kentekenplicht voor tractoren regelt
De Afdeling advisering van de Raad van State heeft advies uitgebracht over de wijziging van de Wegenverkeerswet 1994 in verband met het invoeren van een kentekenplicht voor landbouwvoertuigen. Het wetsvoorstel is op 11 april 2019 bij de Tweede Kamer ingediend. Daarmee is ook het advies van de Afdeling advisering openbaar geworden.
Het wetsvoorstel
Het wetsvoorstel zoals dat aan de Afdeling advisering is voorgelegd, voert een kentekenplicht voor bepaalde landbouwvoertuigen in, waaronder tractoren. Daarnaast geeft het wetsvoorstel uitvoering aan een EU-richtlijn: snelle tractoren (maximum-constructiesnelheid van meer dan 40 km/u ) moeten periodiek een technische controle (APK) ondergaan. De kentekenplicht voor de andere landbouwvoertuigen volgt niet uit een Europese verplichting, maar hangt samen met een tweetal Kamermoties. Overigens is het wetsvoorstel inmiddels op onderdelen aangepast. Voor bepaalde soorten trekkers is de kentekenverplichting uitgesteld.
De kentekenplicht
Er zijn in Nederland naar schatting 270.000 tractoren, waaronder ongeveer 7000 snelle tractoren. De algemene kentekenplicht bestrijkt ongeveer 580.000 voertuigen. Volgens de regering is zonder registratie en een kentekenplicht van alle voertuigen niet bekend welke voertuigen voor de APK-plicht in aanmerking komen. Vanwege de kosten zal het zogenoemde kentekenen van het bestaande voertuigenpark plaatsvinden op basis van de door de eigenaar verstrekte informatie, zonder verdere controle door de RDW. De Afdeling advisering merkt op dat er een fysieke controle nodig is om vast te stellen op welke maximumconstructiesnelheid de tractor is afgeregeld. Die maximumsnelheid is namelijk van belang om te kunnen bepalen of de tractor onder de APK-plicht valt. Die controles zullen echter veel meer tijd vergen dan verantwoord is om op tijd te kunnen voldoen aan de EU-richtlijn. Bovendien heeft een kentekenplicht voor alle tractoren tot gevolg dat eigenaren van niet APK-plichtige tractoren meebetalen aan het systeem. Het advies is dan ook om eerst ervaring op te doen met de uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid van de kentekenplicht voor APK-plichtige tractoren op basis van fysieke controles.
De APK-plicht
Volgens de richtlijn gaat de APK-plicht op 20 mei 2018 in. Omdat het wetsvoorstel nog door de Tweede en Eerste Kamer behandeld moet worden, bestaat het risico dat houders van snelle tractoren niet op tijd aan de APK-plicht kunnen voldoen. Het advies is om duidelijk te maken vanaf welk moment na registratie en kentekening alle APK-plichtige tractoren gekeurd moeten zijn. Als die datum kort na 20 mei 2018 ligt, is het advies om zo snel mogelijk na indiening van het wetsvoorstel te starten met voorlichting en het mogelijk te maken dat snelle tractoren vooruitlopend op de inwerkingtreding van het wetsvoorstel gekeurd kunnen worden.
Advies: splits het wetsvoorstel op
Nederland is al te laat met het omzetten in nationale wetgeving van de EU-richtlijn over de APK-plicht voor snelle tractoren. De Europese Commissie heeft Nederland daarvoor in gebreke gesteld. Om de gevolgen van die ingebrekestelling te beperken, adviseert de Afdeling advisering om de kentekenplicht vooralsnog te beperken tot de snelle tractoren.
Lees hier de volledige tekst van het advies van de Afdeling advisering en het nader rapport (de reactie) van de minister.