Conclusie staatsraad advocaat-generaal over veilige landen

Gepubliceerd op 20 juli 2016

Een land kan niet in algemene zin als veilig aangemerkt worden als voor (minderheids)groepen systematisch gevaar op vervolging of een onmenselijke behandeling bestaat. Dat geldt ook als de veiligheidssituatie niet stabiel is of een groot deel van dat land onveilig is. Wel mag de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie een land als veilig aanmerken als hij een uitzondering maakt voor die (minderheids)groepen of voor een onveilig deel van dat land.

Dit staat in de conclusie van de staatsraad advocaat-generaal Widdershoven die hij vandaag (20 juli 2016) heeft uitgebracht. De voorzitter van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State had hem in mei van dit jaar gevraagd een conclusie te nemen in een vreemdelingenzaak over het asielrechtelijke begrip 'veilig land'. In deze zaak heeft de staatssecretaris geweigerd om een asielvergunning te verlenen aan twee Albanese vreemdelingen. Volgens hem is Albanië een veilig land waarnaar de vreemdelingen kunnen terugkeren. Ook hebben zij niet aannemelijk gemaakt dat dat in hun geval wegens hun seksuele gerichtheid anders is, aldus de staatssecretaris.

Verzoek aan staatsraad advocaat-generaal

De voorzitter van de Afdeling bestuursrechtspraak heeft staatsraad advocaat-generaal Widdershoven gevraagd te onderzoeken of de staatssecretaris bij de afwijzing van een asielaanvraag kan verwijzen naar een nationale lijst waarop zogenoemde veilige landen van herkomst staan of dat hij nader moet motiveren waarom een land als veilig kan worden beschouwd en de vreemdeling daarom niet in aanmerking komt voor een asielvergunning. Dit alles tegen de achtergrond van het Vluchtelingenverdrag, het EVRM en het Unierecht. Verder is hem gevraagd of een land ook als veilig kan worden beschouwd als dat land niet overal, voor iedereen, veilig is en wat de criteria daarvoor zijn.

Inhoud van conclusie

Veilig land
Een land is volgens de staatsraad advocaat-generaal in algemene zin geen veilig land als "vooraf duidelijk identificeerbare (minderheids)groepen van een zekere omvang", zoals LHBTI of vrouwen, systematisch gevaar op vervolging of een onmenselijke behandeling lopen. Ditzelfde geldt als de veiligheidssituatie in een land niet stabiel is of als een groot deel van het land onveilig is. Wel kan een land als veilig land worden aangemerkt als daarbij een uitzondering wordt gemaakt voor die (minderheids)groepen. Ook kan een geografische beperking worden aangebracht voor een onveilig deel van een land. Voorwaarde is dan wel dat een duidelijke scheidslijn bestaat tussen het veilige en het niet-veilige deel, waarbij bovendien het niet-veilige deel relatief klein is.

Bewijslast
De staatssecretaris zal volgens de staatsraad advocaat-generaal zorgvuldig en gedegen moeten onderzoeken of een land in het algemeen als veilig kan worden aangemerkt. Als een land eenmaal op de nationale lijst van veilige landen staat, mag de staatssecretaris ervan uitgaan dat het land in algemene zin veilig is voor de vreemdeling. Het is vervolgens aan de vreemdeling om aannemelijk te maken dat het land in zijn specifieke geval toch niet veilig is.

Verdere verloop van de procedure

De conclusie van de staatsraad advocaat-generaal wordt toegezonden aan de partijen die bij deze procedure zijn betrokken. Zij krijgen de mogelijkheid om hierop te reageren. Hierna zal de Afdeling bestuursrechtspraak uitspraak doen in deze zaak. De conclusie van de staatsraad advocaat-generaal geeft voorlichting aan de Afdeling bestuursrechtspraak, maar bindt haar niet.

Lees hier de volledige tekst van de conclusie met zaaknummer 201603036/3 van staatsraad advocaat-generaal Widdershoven.