Uitspraak 201802351/2/R1

201802351/2/R1.
Datum uitspraak: 25 mei 2018

AFDELING
BESTUURSRECHTSPRAAK

Uitspraak van de voorzieningenrechter van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State op een verzoek om het treffen van een voorlopige voorziening (artikel 8:81 van de Algemene wet bestuursrecht) in het geding tussen:

Eigenarenvereniging De Stoere Houtman en Juinbol aan Onze Lange Wal, gevestigd te Arnhem, en anderen, (hierna: De Stoere Houtman en anderen)
verzoekers,

en

de raad van de gemeente Arnhem,
verweerder.

Procesverloop

Bij besluit van 29 januari 2018 heeft de raad het bestemmingsplan "Winkelcentrum Presikhaaf - aansluiting Lange Wal" vastgesteld.

Tegen dit besluit hebben De Stoere Houtman en anderen beroep ingesteld.
De Stoere Houtman en anderen hebben de voorzieningenrechter verzocht een voorlopige voorziening te treffen.

De voorzieningenrechter heeft het verzoek ter zitting behandeld op 15 mei 2018, waar De Stoere Houtman en anderen, vertegenwoordigd door mr. M.H.J. van Riessen, advocaat te Amsterdam, [gemachtigden], en de raad, vertegenwoordigd door ing. B. Lagerberg, ing. J.A.P. van der Stel en ing. C. Nab, zijn verschenen. Voorts is ter zitting als partij gehoord Wereldhave Nederland B.V., vertegenwoordigd door mr. J.C. van Oosten en mr. P.M.J.J. Swagemakers, beiden advocaat te Amsterdam, en [gemachtigde].

Overwegingen

1. Het oordeel van de voorzieningenrechter heeft een voorlopig karakter en is niet bindend in de bodemprocedure.

Inleiding

2. Het plan voorziet in de ontsluiting van het parkeerterrein Gildemeestersplein bij winkelcentrum Presikhaaf op de Lange Wal. Dat winkelcentrum functioneerde slecht. De eigenaar van het winkelcentrum, Wereldhave, heeft daarom de afgelopen jaren het winkelcentrum gerenoveerd door de vestigingen van de grote winkelketens te herschikken en het winkelcentrum fysiek te moderniseren. Wereldhave acht de bereikbaarheid met de auto erg belangrijk voor het functioneren van het winkelcentrum. Volgens haar wordt het parkeerterrein Gildemeestersplein in vergelijking met de andere parkeerterreinen bij het winkelcentrum slecht gebruikt, omdat de bereikbaarheid van dit parkeerterrein beperkt is, voornamelijk via een ontsluiting op de IJssellaan. Met de voorziene ontsluiting op de Lange Wal moet worden bereikt dat alle beschikbare parkeervoorzieningen voor het winkelcentrum evenwichtiger worden gebruikt.

De Stoere Houtman en anderen zijn een aantal verenigingen van eigenaren van appartementencomplexen in de omgeving van de Lange Wal en een groot aantal omwonenden. Volgens hen is de voorziene ontsluiting niet nodig. Zij vrezen verder dat de voorziene ontsluiting zal leiden tot verkeersonveilige situaties op de Lange Wal.

Inhoudelijk

3. De Stoere Houtman en anderen betogen dat de voorziene ontsluiting niet nodig is, omdat het parkeerterrein Gildemeestersplein nu al goed wordt gebruikt. Volgens hen werd dit parkeerterrein enige jaren slecht gebruikt, omdat het aanbod aan winkels bij het parkeerterrein was afgenomen. Als gevolg van de renovatie is het winkelaanbod bij dit parkeerterrein echter verbeterd, omdat daarbij nu supermarkten van Aldi en Albert Heijn zijn gevestigd. Ter onderbouwing van hun betoog hebben De Stoere Houtman en anderen gewezen op een parkeertelling die zij hebben verricht op zaterdag 10 maart 2018 om 10 uur. Daaruit volgt dat er een parkeerdruk is van 88%, uitgaande van het aantal parkeerplaatsen in de toekomstige situatie. Ook hebben zij foto’s overgelegd van delen van het parkeerterrein die volgens hen laten zien dat van het parkeerterrein intensief gebruik wordt gemaakt.

De Stoere Houtman en anderen vrezen verder dat de voorziene ontsluiting zal leiden tot een verkeersonveilige situatie op de Lange Wal. Zij wijzen er op dat de destijds bestaande ontsluiting van het parkeerterrein op deze weg in 2012 is afgesloten vanwege de verkeersveiligheid. Volgens hen is de Lange Wal een drukke weg met veel verkeersstromen van onder meer voetgangers en fietsers. De verkeersonderzoeken van Goudappel Coffeng die de raad aan het plan ten grondslag heeft gelegd, zijn volgens De Stoere Houtman en anderen niet deugdelijk. Zij hebben daarbij gewezen op twee second opinions van Royal Haskoning DHV en een second opinion van BuroDB van 29 september 2017, die kritisch zijn over de verkeersonderzoeken van Goudappel Coffeng.

3.1. Volgens de raad en Wereldhave is de voorziene ontsluiting nodig omdat het parkeerterrein Gildemeestersplein slecht wordt gebruikt. Zij hebben daarbij gewezen op een parkeertelling van Ecorys uit 2014. Uit die meting volgt dat er op een zaterdag om 14:00 uur een parkeerdruk was van 43%. Volgens de raad en Wereldhave geeft de parkeertelling van De Stoere Houtman en anderen geen representatief beeld van de situatie. Bovendien vergroot de voorziene ontsluiting volgens Wereldhave en de raad juist de verkeersveiligheid op het parkeerterrein, omdat vrachtwagens van Aldi en Albert Heijn niet langer op het parkeerterrein hoeven te keren.

De voorziene ontsluiting zal volgens de raad en Wereldhave niet leiden tot een verkeersonveilige situatie op de Lange Wal. Zij hebben er daarbij op gewezen dat het parkeerterrein vóór 2012 alleen werd ontsloten op de Lange Wal. De raad en Wereldhave verwachten dat de ontsluiting op de Lange Wal straks minder intensief zal worden gebruikt dan toen, omdat het parkeerterrein dan twee hoofdontsluitingen zal hebben. Ook is de Lange Wal sindsdien aangepast, waardoor de verkeersveiligheid is verbeterd. De kritiek van Royal HaskoningDHV en BuroDB op de verkeersonderzoeken van GoudappelCoffeng is volgens de raad en Wereldhave weerlegd.

Tot slot stellen de raad en Wereldhave zich op het standpunt dat geen spoedeisend belang is gemoeid met het verzoek, omdat de aanleg van de voorziene ontsluiting gemakkelijk kan worden teruggedraaid indien het plan wordt vernietigd. Wereldhave is contractueel verplicht de kosten daarvan te betalen.

3.2. De voorzieningenrechter betwijfelt of de raad deugdelijk heeft gemotiveerd dat de voorziene ontsluiting nodig is. De Stoere Houtman en anderen hebben onder meer gewezen op een recente parkeertelling. De raad heeft daarentegen alleen gewezen op een parkeertelling uit 2014. De voorzieningenrechter betwijfelt of die parkeertelling een actueel beeld geeft van de parkeerdruk op het parkeerterrein. De voorzieningenrechter acht op voorhand aannemelijk dat het winkelcentrum sinds 2014 beter is gaan functioneren waardoor het parkeerterrein sindsdien ook beter wordt gebruikt. De economische omstandigheden zijn immers sinds 2014 verbeterd en het winkelcentrum is gerenoveerd. De Stoere Houtman en anderen hebben voorts gemotiveerd betwist dat de voorziene ontsluiting nodig is uit een oogpunt van verkeersveiligheid op het parkeerterrein. Zij hebben erop gewezen dat het vrachtverkeer naar de supermarkt van Aldi achteruit moet rijden om de laad- en losplek te bereiken. Aankomend vrachtverkeer mag alleen gebruik maken van de ontsluiting op de IJssellaan, zodat de voorziene ontsluiting op dit punt niet tot een verbetering zal leiden. Ook is er in de second opinion van BuroDB op gewezen dat het voor het vrachtverkeer van de vestiging van Aldi goed mogelijk is om vooruit weg te rijden via de IJssellaan. Verder heeft een vrachtwagenchauffeur van Albert Heijn volgens De Stoere Houtman en anderen te kennen gegeven dat de supermarkt van Albert Heijn uit een oogpunt van verkeersveiligheid met kleinere vrachtwagens wordt bevoorraad. Dat Albert Heijn kleinere vrachtwagens gebruikt, is ter zitting door de raad of Wereldhave niet weersproken.

Voor een beoordeling van de gevolgen van het plan voor de verkeersveiligheid op de Lange Wal is vanwege de complexe, verkeerskundige aspecten ervan nader onderzoek nodig, waarvoor deze procedure zich niet leent. Op voorhand kan niet worden uitgesloten dat het plan zal leiden tot een verkeersonveilige situatie op de Lange Wal met verkeersongelukken tot gevolg. Het is dus niet op voorhand uitgesloten dat het plan zal leiden tot onomkeerbare gevolgen.

4. Gelet op het voorgaande is de voorzieningenrechter van oordeel dat een groter gewicht moet worden toegekend aan het belang van De Stoere Houtman en anderen bij het treffen van een voorlopige voorziening dan aan het belang van de raad en Wereldhave bij het op korte termijn realiseren van de voorziene ontsluiting. Het plan zal daarom worden geschorst.

De raad dient op na te melden wijze in de proceskosten te worden veroordeeld. De Stoere Houtman en anderen hebben onder meer kosten gedeclareerd voor de second opinions van Royal HaskoningDHV, de second opinion van BuroDB en voor het meebrengen van [gemachtigde] naar de zitting. De kosten voor het opstellen van de second opinion van Royal HaskoningDHV van 25 september 2017 en de second opinion van BuroDB komen niet voor vergoeding in aanmerking, omdat deze kosten in de zienswijzefase zijn gemaakt en dus niet met het oog op de behandeling van het verzoek.

Beslissing

De voorzieningenrechter van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State:

I. schorst bij wijze van voorlopige voorziening het besluit van de raad van de gemeente Arnhem van 29 januari 2018 tot vaststelling van het bestemmingsplan "Winkelcentrum Presikhaaf - aansluiting Lange Wal";

II. veroordeelt de raad van de gemeente Arnhem tot vergoeding van bij Eigenarenvereniging De Stoere Houtman en Juinbol aan Onze Lange Wal en anderen in verband met de behandeling van het verzoek opgekomen proceskosten tot een bedrag van € 2.309,51 (zegge: tweeduizend driehonderdnegen euro en eenenvijftig cent), waarvan € 1.002,00 is toe te rekenen aan door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand, met dien verstande dat bij betaling van genoemd bedrag aan één van hen het bestuursorgaan aan zijn betalingsverplichting heeft voldaan;

III. gelast dat de raad van de gemeente Arnhem aan Eigenarenvereniging De Stoere Houtman en Juinbol aan Onze Lange Wal en anderen het door hen voor de behandeling van het verzoek betaalde griffierecht ten bedrage van € 338,00 (zegge: driehonderdachtendertig euro) vergoedt, met dien verstande dat bij betaling van genoemd bedrag aan één van hen het bestuursorgaan aan zijn betalingsverplichting heeft voldaan.

Aldus vastgesteld door mr. F.C.M.A. Michiels, voorzieningenrechter, in tegenwoordigheid van mr. A.L. van Driel Kluit, griffier.

w.g. Michiels w.g. Van Driel Kluit
voorzieningenrechter griffier

Uitgesproken in het openbaar op 25 mei 2018

703.