Uitspraak 201605597/1/R6

201605597/1/R6.
Datum uitspraak: 1 februari 2017

AFDELING
BESTUURSRECHTSPRAAK

Uitspraak in het geding tussen:

[appellant], wonend te Mierlo, gemeente Geldrop-Mierlo,

en

het college van burgemeester en wethouders van Helmond,
verweerder.

Procesverloop

Bij besluit van 9 juni 2016 heeft het college het uitwerkingsplan "Brandevoort II - Hazenwinkel-Liverdonk West" vastgesteld.

Tegen dit besluit heeft [appellant] beroep ingesteld.

Het college heeft een verweerschrift ingediend.

[appellant] heeft nadere stukken ingediend.

De zaak is door een meervoudige kamer van de Afdeling verwezen naar een enkelvoudige.

De Afdeling heeft de zaak ter zitting behandeld op 31 oktober 2016, waar [appellant], en het college, vertegenwoordigd door mr. P. Helmus en drs. F. Dijker, zijn verschenen.

Overwegingen

Inleiding

1. Het uitwerkingsplan betreft een uitwerking van het bestemmingsplan "Brandevoort II", dat door de uitspraak van de Afdeling van 19 oktober 2011, ECLI:NL:RVS:2011:BT8573, in rechte onaantastbaar is geworden. In het bestemmingsplan is aan de gronden in het uit te werken gebied de bestemming "Woongebied II (uit te werken ex artikel 11 van de WRO)", op de plankaart nader aangeduid als "Liverdonk" en "Hazenwinkel", toegekend. Voorts is in het bestemmingsplan aan de strook grond daartussen de dubbelbestemming "Bovengrondse hoogspanningsleidingen" en de onderliggende bestemming "Groendoeleinden, ecologische ontwikkeling en waterhuishouding" toegekend.

Het uitwerkingsplan voorziet in de bouw van woningen. Aan de gronden in het uitwerkingsplan zijn de bestemmingen "Wonen", "Groen" en "Verkeer - Verblijfsgebied" toegekend.

2. [appellant] woont aan de [locatie A] in Mierlo, direct ten westen van het plangebied. Tevens vindt agrarische bedrijvigheid op dit perceel plaats en worden konijnen en schapen op het perceel gehouden. [appellant] is het niet eens met de mogelijk gemaakte woningen ter plaatse van het gebied "Hazenwinkel" op het zuidelijke plandeel met de bestemming "Wonen" en vreest voor wateroverlast op zijn perceel, voor aantasting van zijn woon- en leefklimaat en voor belemmeringen van zijn agrarische bedrijvigheid. De perceelsgrens van de gronden van [appellant] ligt op een afstand van ongeveer 20 m van het zuidelijke plandeel met de bestemming "Wonen".

Toetsingskader

3. Wanneer in een bestemmingsplan een uitwerkingsplicht is opgenomen, dient het college van burgemeester en wethouders in beginsel een uitwerkingsplan vast te stellen. In het kader van een beroep tegen een uitwerkingsplan kan ter beoordeling staan of dit plan is voorbereid en genomen in strijd met het recht, daaronder begrepen of de uitgewerkte bestemming strookt met de uitwerkingsregels in het bestemmingsplan en, voor zover die regels daartoe de ruimte laten, met een goede ruimtelijke ordening. Daarbij geldt de planologische aanvaardbaarheid van de uit te werken bestemming als een gegeven.

Formeel

4. [appellant] betoogt dat hij geen mogelijkheden heeft gekregen om zijn zienswijze toe te lichten. Ook is het besluit ten onrechte niet aan hem toegezonden.

4.1. De Afdeling overweegt dat er geen wettelijke verplichting bestaat een indiener van zienswijzen in de gelegenheid te stellen te worden gehoord. Ter zitting heeft het college toegelicht dat een dergelijke verplichting tevens niet in een gemeentelijke verordening is opgenomen. Niet is gebleken dat de informatievoorziening omtrent het ontwerpbestemmingsplan en het plan niet op de door de wet voorgeschreven wijze heeft plaatsgevonden. [appellant] heeft voorts niet aannemelijk gemaakt dat hij in de procedure over het uitwerkingsplan niet alle punten naar voren heeft kunnen brengen op grond waarvan hij zich niet met het plan kan verenigen.

Gelet op het voorgaande bestaat geen grond voor het oordeel dat het besluit in zoverre is voorbereid in strijd met de Wet ruimtelijke ordening (hierna: Wro) of de bij het voorbereiden van een besluit te betrachten zorgvuldigheid. Het betoog faalt.

4.2. De beroepsgrond inzake het niet toezenden van het besluit aan [appellant] heeft betrekking op een mogelijke onregelmatigheid van na de datum van het bestreden besluit, die reeds om die reden de rechtmatigheid van het besluit niet kan aantasten. Deze mogelijke onregelmatigheid kan geen grond vormen voor de vernietiging van het bestreden besluit.

Aanvaardbaarheid woningbouw nabij perceel [appellant]

5. [appellant] betoogt dat de wijk Hazenwinkel op een te korte afstand van zijn perceel komt te liggen en dat ten onrechte niet een afstand van 100 m is aangehouden, terwijl dit diverse malen in andere procedures is toegezegd. Hij vreest dat hij overlast zal gaan ondervinden van de toekomstige bewoners en dat zij andersom overlast van de agrarische bedrijvigheid op zijn perceel zullen ondervinden. Daarbij wijst hij erop dat hij in de kersentijd om ongeveer 5.00 uur in de ochtend herrie maakt om vogels uit de boomgaard te verjagen en ook zijn trekker geluidhinder veroorzaakt. Voorts houdt hij 25 konijnen en 30 schapen en bestaat het risico dat zijn dieren ziektes kunnen oplopen of verspreiden. Daarnaast zal zijn privacy en uitzicht worden aangetast.

5.1. Het college stelt zich op het standpunt dat in maart 2016 is geconstateerd dat geen konijnen op het perceel aanwezig zijn en het aantal schapen varieerde van 23 tot 31. Vanwege het hobbymatige karakter van het houden van de dieren is geen sprake van een vaste afstand voor geur. Desondanks is een geurberekening opgesteld waaruit blijkt dat het woon- en leefklimaat ter plaatse van de voorziene woningen als gevolg van de hobbymatige activiteiten goed tot redelijk goed is. Vanwege de afstand van het perceel is voorts uitgesloten dat de hobbymatige activiteiten van [appellant] het woon- en leefklimaat van de voorziene woningen zal beïnvloeden of dat zijn woon- en leefklimaat door de voorziene woningen zal worden aangetast.

5.2. [appellant] heeft als reactie hierop een stuk in het kader van de planschadeprocedure en een notitie van de milieudienst regio Eindhoven opgestuurd. In het eerste stuk staat dat naast de woning van [appellant] een geurhindercontour ligt met een breedte van ongeveer 175 m, waarbinnen op grond van de planregels van het bestemmingsplan "Brandevoort II" geen woningen of andere geurgevoelige objecten mogen worden gerealiseerd. In de notitie staat dat vanwege het houden van schapen op de [locatie A] een contour van 100 m ten opzichte van woningbouw in acht moet worden genomen.

5.3. Ter zitting heeft het college gesteld dat de geurhindercontour op de verbeelding van het bestemmingsplan "Brandevoort II" vanwege het pluimveebedrijf aan de [locatie B] was opgenomen. Dit bedrijf is door de gemeente opgekocht en de agrarische activiteiten zijn beëindigd, zodat de geurhindercontour niet in het uitwerkingsplan hoeft te worden opgenomen. Daarbij verwijst het college naar de plantoelichting van het uitwerkingsplan waarin staat dat alleen het bedrijf op het perceel [locatie B] een geurcontour had die over het plangebied lag. Het bedrijf is opgekocht door de gemeente Helmond en wordt op dit moment gesloopt. De omgevingsvergunning voor milieu is inmiddels ingetrokken. De geurcontouren en vaste afstanden van de overige veehouderijen zijn niet over het plangebied gelegen.

5.4. In de plantoelichting van het bestemmingsplan "Brandevoort II" staat dat buiten het plangebied een aantal bedrijven ligt waarvan geurhinder binnen het plangebied is te verwachten. Dit betreft onder meer [locatie A]. Een geurcontour (stankcirkel) geeft in meters de minimale afstand aan tussen een bedrijf en een geurgevoelig object. Als gevolg van de veehouderijen die zijn gelegen buiten het plangebied zijn er binnen het bestemmingsplan "Brandevoort II" gebieden die vallen binnen de enkelvoudige geurcontouren. Met betrekking tot het bedrijf [locatie A], met uitsluitend 30 schapen in de wei, op ongeveer 20 m afstand tot het plangebied, worden geen problemen verwacht vanwege stank of andere stoffen die negatieve invloed op de gezondheid hebben. Het betreft een zeer geringe dierbezetting in de open lucht, waardoor de emissies zeer gering zijn en in sterk verdunde vorm vrijkomen (verdeeld over weilandgebied). De volgens de afstandsgrafiek geldende afstand van 100 m is veel ruimer dan vanuit gezondheidsoogpunt nodig wordt geacht.

5.5. In het bestemmingsplan "Brandevoort II" is aan de gronden de bestemming "Woongebied II (uit te werken ex artikel 11 WRO)" toegekend. Voorts is aan een deel van deze gronden, grenzend aan het perceel van [appellant], de aanduiding "geurhindercontour" toegekend. In artikel 6, vierde lid (bebouwingsregels), onder e, van de voorschriften van dat plan staat dat binnen het gebied dat binnen de invloedssfeer van de geurhindercontour ligt en op de plankaart is aangegeven met de aanduiding "geurhindercontour" een bouwverbod geldt en dat het derhalve niet is toegestaan woningen en/of andere geurgevoelige objecten te realiseren. In artikel 2 van het regels van het uitwerkingsplan is bepaald dat de voorschriften van het bestemmingsplan "Brandevoort II" van overeenkomstige toepassing zijn. De Afdeling stelt echter vast dat de aanduiding "geurhindercontour" niet is toegekend in het uitwerkingsplan, zodat artikel 6, vierde lid, onder e, van de voorschriften van het bestemmingsplan "Brandevoort II" niet geldt voor de gronden in het uitwerkingsplan en het uitwerkingsplan op een afstand van 20 m van de gronden van [appellant] woningbouw toestaat. Hoewel aan het college de bevoegdheid was toegekend om ter plaatse van de gronden met de aanduiding "geurhindercontour" de bestemming "Groendoeleinden, bestemming "Woongebied II (uit te werken ex artikel 11 WRO)" uit te werken, was wat de aanduiding "geurhindercontour" betreft in de uitwerkingsregels van artikel 6 van het bestemmingsplan "Brandevoort II" geen bevoegdheid toegekend om een wijziging hierin aan te brengen. Gelet hierop beschikte het college niet over de bevoegdheid om de ruimtelijke aanvaardbaarheid van de aanduiding "geurhindercontour" opnieuw te beoordelen en was het college gehouden om in zoverre bij het bestemmingsplan "Brandevoort II" aan te sluiten. Het betoog slaagt.

5.6. Voor zover [appellant] vreest dat de toekomstige bewoners geluidhinder zullen ondervinden en zijn agrarische bedrijvigheid daardoor zal worden belemmerd, overweegt de Afdeling als volgt. Het hobbymatige karakter van de geluidveroorzakende activiteiten is ter zitting niet bestreden. [appellant] heeft niet aannemelijk gemaakt dat de trekker en de vogelwering, daargelaten of deze activiteiten en het daarbij behorende geluid zijn toegestaan, een dermate ernstige geluidhinder voor de toekomstige bewoners zal opleveren, dat het college zich niet in redelijkheid op het standpunt heeft kunnen stellen dat het woon- en leefklimaat ter plaatse van de voorziene woningen, gelet op de afstand van 20 m, niet zal worden aangetast. Het betoog faalt.

5.7. Wat betreft de vrees van [appellant] dat zijn dieren ziektes kunnen oplopen of verspreiden, overweegt de Afdeling dat het college in redelijkheid heeft kunnen oordelen dat hiervoor geen aanleiding bestaat gelet op het aantal dieren en de afstand van 20 m tot het plangebied. Het betoog faalt.

5.8. Over het betoog dat het uitzicht en de privacy van [appellant] door de woningen zullen worden aangetast, overweegt de Afdeling dat de woning van [appellant] op een afstand van ongeveer 37 m van het zuidelijke vlak met de bestemming "Wonen" ligt. De Afdeling is van oordeel dat de privacy en uitzicht van [appellant] gelet op deze afstand niet onevenredig zullen worden aangetast. Het betoog faalt.

Hoogspanningsleiding

6. [appellant] betoogt dat het uitwerkingsplan niet had kunnen worden vastgesteld zonder de zone ten noorden van Hazenwinkel waar de hoogspanningsleiding staat in het plangebied op te nemen.

Hij wijst erop dat plannen bestaan om de hoogspanningsleiding van 150 kV hoogspanningsleiding, die is samengevoegd met de 380 kV hoogspanningsleiding, ondergronds te brengen. Onduidelijk is wat het gemiddeld en maximaal vermogen hiervan zullen zijn en wat de gevolgen zullen zijn voor zijn gezin en de toekomstige bewoners van Hazenwinkel. Verder is op de kaart van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu een bredere magneetveldzone opgenomen voor de aanwezige hoogspanningsleiding. Bij de vaststelling van het uitwerkingsplan had hiermee rekening moeten worden gehouden. Volgens [appellant] liggen zijn woning en de voorziene woningen in Hazenwinkel binnen de magneetveldzone van 0,4 microtesla. Dit leidt volgens hem tot gezondheidsrisico's voor zijn gezin en voor de toekomstige bewoners van de woningen in het plangebied.

6.1. De Afdeling stelt vast dat de gronden waarop de hoogspanningsleiding staat niet in het plangebied van het uitwerkingsplan liggen, maar in het bestemmingsplan "Brandevoort II" en het uitwerkingsplan "Brandevoort II - Liverdonk Oost I" uit 2015.

6.2. Artikel 8:69a van de Awb luidt:

"De bestuursrechter vernietigt een besluit niet op de grond dat het in strijd is met een geschreven of ongeschreven rechtsregel of een algemeen rechtsbeginsel, indien deze regel of dit beginsel kennelijk niet strekt tot bescherming van de belangen van degene die zich daarop beroept."

6.2.1. Wat betreft het betoog dat de voorziene woningbouw ten onrechte binnen de magneetveldzone van 0,4 microtesla wordt mogelijk gemaakt, overweegt de Afdeling onder verwijzing naar haar uitspraak van 2 april 2014, ECLI:NL:RVS:2014:1144, als volgt. Met betrekking tot de langetermijneffecten van hoogspanningsleidingen op de gezondheid is op rijksniveau beleid ontwikkeld, dat is gebaseerd op het Europese voorzorgbeginsel. Dit beleid bevat richtlijnen ter bescherming van de gezondheid van kinderen, die van belang zijn bij de bepaling van hetgeen een goede ruimtelijke ordening vereist uit een oogpunt van een goed woon- en leefklimaat bij een gevoelige bestemming als bedoeld in dat advies. [appellant] vreest dat de agrarische bedrijvigheid op zijn perceel door de voorziene woningbouw zal worden belemmerd en dat zijn woon- en leefklimaat zal worden aangetast en beoogt vanuit die belangen de bouw van de voorziene woningen te voorkomen. Wat er verder ook zij van die belangen, het beleid ten aanzien van hoogspanningsleidingen heeft niet de strekking die belangen te beschermen. De Afdeling laat deze beroepsgrond, daargelaten of deze beroepsgrond zou slagen, dan ook buiten beschouwing, nu artikel 8:69a van de Awb er niet toe kan leiden dat het bestreden besluit om die reden wordt vernietigd.

6.3. De Afdeling stelt vast dat het beroep van [appellant] voorts strekt tot het wederom beoordelen van de aanvaardbaarheid van de locatie waar de hoogspanningsleiding is voorzien en de gevolgen hiervan ter plaatse van zijn woning. In het bestemmingsplan "Brandevoort II" is, naast een uit te werken bestemming, de directe dubbelbestemming "Bovengrondse hoogspanningsleidingen" toegekend aan de gronden waarop de hoogspanningsleiding staat. Zoals de Afdeling eerder heeft overwogen in haar voormelde uitspraak van 2 april 2014 en haar uitspraak van 20 april 2016, ECLI:NL:RVS:2016:1040, moet de aanvaardbaarheid van deze bestemming worden geacht bij de goedkeuring van dit plan te zijn afgewogen. Nu geen bevoegdheid aan het college is toegekend om een wijziging in de dubbelbestemming aan te brengen, beschikt het college niet over de bevoegdheid om de ruimtelijke aanvaardbaarheid van de hoogspanningsleiding opnieuw te beoordelen. Voorts zijn er geen concrete plannen om de hoogspanningsleiding van 150 kV ondergronds te brengen. In hetgeen [appellant] heeft aangevoerd bestaat geen aanleiding voor het oordeel dat het college zich niet in redelijkheid op het standpunt heeft kunnen stellen dat de vastgestelde begrenzing van het uitwerkingsplan strekt ten behoeve van een goede ruimtelijke ordening. Het betoog faalt.

Waterhuishouding

7. [appellant] vreest voor het onderlopen van zijn perceel bij overvloedige regen vanwege de bebouwing in Hazenwinkel. Daarbij wijst hij erop dat de waterberging, die thans nog niet is gerealiseerd, hoger zal zijn gelegen dan zijn perceel en het water niet kan afstromen via de duiker onder de Broekstraat. Daarnaast vraagt hij zich af of de waterberging kan worden gerealiseerd als de hoogspanningsleiding ondergronds gaat.

7.1. Het college stelt zich op het standpunt dat de waterberging onder de hoogspanningsleiding grotendeels in het stroomgebied van Waterschap Aa en Maas ligt. Het regenwater afkomstig uit Liverdonk en Hazenwinkel wordt hier tijdelijk geborgen en daarna afgevoerd naar de Schootenseloop in het stroomgebied van Waterschap Aa en Maas. Het maximale peil in de waterberging ligt lager dan het peil van [locatie A], zodat het tijdelijk bergen van regenwater geen invloed heeft op de afwateringssituatie rond [locatie A] in het stroomgebied van Waterschap de Dommel. De sloten langs de Broekstraat zullen niet worden aangesloten op het afwateringssysteem van Liverdonk. Het college heeft een lengteprofiel van de waterberging bij de nota van zienswijze gevoegd.

7.2. In de plantoelichting is een beschrijving opgenomen van de wijze waarop met de gevolgen voor de waterhuishouding rekening is gehouden. In de groenzone tussen Hazenwinkel en Liverdonk wordt een regenwaterberging aangelegd, welke een waterbergende functie voor regenwater afkomstig uit Hazenwinkel en Liverdonk heeft. De Afdeling stelt vast dat deze waterberging is mogelijk gemaakt in het uitwerkingsplan "Brandevoort II - Liverdonk Oost I" uit 2015. De gronden die [appellant] thans aanvoert komen overeen met hetgeen hij in de procedure tegen dat plan had aangevoerd. Hierover heeft de Afdeling in voormelde uitspraak van 20 april 2016 overwogen:

"In dit retentiegebied, zo heeft het college ter zitting toegelicht, kan al het hemelwater uit het plangebied worden opgevangen. Tussen het perceel van [appellant] en het westelijke deel van het plangebied ligt een waterscheiding. Deze ligt weliswaar lager dan het westelijke deel van het plangebied en hoger dan het perceel van [appellant], maar omdat het retentiegebied lager komt te liggen dan al deze gronden, zal het plangebied altijd in oostelijke richting naar het retentiegebied afwateren. De bij het perceel van [appellant] aanwezige duiker zal dan ook niet extra worden belast ten gevolge van het plan. Voorts heeft het college ter zitting toegelicht de gronden in het plangebied in eigendom te hebben en deze bouwrijp te moeten opleveren en dat daaronder ook wordt begrepen het geschikt maken van de gronden voor voldoende afwatering. (…).

Gelet op het voorgaande is aannemelijk dat het hemelwater van het plangebied niet via het perceel van [appellant] en de daar gelegen duiker zal worden afgevoerd. Gelet hierop is niet aannemelijk dat het uitwerkingsplan leidt tot wateroverlast op het perceel van [appellant]. Het betoog faalt."

7.3. De Afdeling ziet in het aangevoerde geen aanleiding om thans tot een ander oordeel te komen dan in genoemde uitspraak van 20 april 2016. Daarbij is van belang dat [appellant] ter zitting heeft gesteld dat hij door de uitvoering zoals weergegeven in het bijgevoegde lengteprofiel niet meer voor wateroverlast op zijn perceel vreest. Zoals onder 6.3 is overwogen bestaan er geen concrete plannen om de hoogspanningsleiding van 150 kV ondergronds te brengen, zodat niet is gebleken dat de waterberging niet kan worden gerealiseerd. De aanleg van de waterberging is voorts een kwestie van uitvoering die in deze procedure niet voorligt. Het betoog faalt.

Afsluiting Broekstraat

8. [appellant] betoogt dat de afsluiting van de Broekstraat ten behoeve van de nieuwe woonwijk de bereikbaarheid van de [modevakschool] aan de [locatie A] zal verslechteren.

8.1. Het college stelt zich op het standunt dat de Broekstraat sinds twee jaar is aangesloten op de Abendonk, de hoofdas van de nieuwe wijk Liverdonk. Deze aansluiting blijft bestaan totdat de woningbouw in Liverdonk is gerealiseerd. Gezien de ligging van de basisschool aan de Abendonk kan de verkeersveiligheid, de snelheid en de verkeersintensiteit aanleiding vormen om op deze doorgang het sluip- en vrachtverkeer te weren. De exacte locatie van een hiervoor te plaatsen systeem is nog niet bekend, maar dit zal ergens op de Broekstraat worden geplaatst. Alle routes blijven beschikbaar voor fiets- en overig langzaam verkeer.

8.2. De Afdeling stelt voorop dat het afsluiten van wegen niet wordt geregeld in een uitwerkingsplan, maar primair in de artikelen 4 en volgende van de Wegenwet. Het plan staat niet in de weg aan het gebruik van de Broekstraat ten behoeve van autoverkeer. Ter zitting heeft het college toegelicht dat nog geen verkeersbesluit is genomen over het afsluiten van de Broekstraat. Wanneer een dergelijk besluit wordt genomen, kan [appellant] daartegen rechtsmiddelen aanwenden. Het betoog faalt.

Conclusie en proceskosten

9. In hetgeen [appellant] heeft aangevoerd ziet de Afdeling aanleiding voor het oordeel dat het bestreden besluit voor zover dat ziet op de vaststelling van het zuidelijke plandeel met de bestemming "Wonen" ter plaatse van de geurhindercontour in het bestemmingsplan "Brandevoort II" is genomen in strijd met artikel 3.6, eerste lid, aanhef en onder b, van de Wro. Het beroep is gegrond, zodat het bestreden besluit in zoverre dient te worden vernietigd.

10. Van proceskosten die voor vergoeding in aanmerking komen, is niet gebleken.

11. Uit het oogpunt van rechtszekerheid en gelet op artikel 1.2.3 van het Besluit ruimtelijke ordening, ziet de Afdeling aanleiding het college op te dragen het hierna in de beslissing nader aangeduide onderdeel van deze uitspraak binnen vier weken na verzending van de uitspraak te verwerken in het elektronisch vastgestelde plan dat te raadplegen is op de landelijke voorziening, www.ruimtelijkeplannen.nl.

Beslissing

De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State:

I. verklaart het beroep gegrond;

II. vernietigt het besluit van het college van burgemeester en wethouders van Helmond van 9 juni 2016 tot vaststelling van het uitwerkingsplan "Brandevoort II - Hazenwinkel-Liverdonk West" voor zover dat ziet op de vaststelling van het zuidelijke plandeel met de bestemming "Wonen" ter plaatse van de geurhindercontour in het bestemmingsplan "Brandevoort II";

III. gelast dat het college van burgemeester en wethouders van Helmond aan [appellant] het door hem voor de behandeling van het beroep betaalde griffierecht ten bedrage van € 168,00 (zegge: honderdachtenzestig euro) vergoedt;

IV. draagt het college van burgemeester en wethouders van Helmond op om binnen vier weken na verzending van deze uitspraak ervoor zorg te dragen dat het hiervoor vermelde onderdeel onder II wordt verwerkt in het elektronisch vastgestelde plan dat te raadplegen is op de landelijke voorziening, www.ruimtelijkeplannen.nl.

Aldus vastgesteld door mr. R.J.J.M. Pans, lid van de enkelvoudige kamer, in tegenwoordigheid van mr. H.L. Schoor, griffier.

w.g. Pans w.g. Schoor
lid van de enkelvoudige kamer griffier

Uitgesproken in het openbaar op 1 februari 2017

758.