De Afdeling bestuursrechtspraak toetst of de overheid het recht goed heeft toegepast bij het nemen van een besluit. In dit onderdeel vindt u alle uitspraken die de Raad van State op zijn website publiceert. Meer informatie over de taak van de Afdeling bestuursrechtspraak vindt u in de rubriek Bestuursrechtspraak.
Toon overzicht van de actuele uitspraken:
Bij besluit van 21 september 2023 heeft de staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat besloten dat de NAM de winning van het Groningen gasveld voor het gasjaar 2023-2024 uitvoert overeenkomstig de operationele strategie met inachtneming van paragraaf 4.5 en paragraaf 4.6 van dit besluit, en de in het besluit gestelde regels. De NAM wint sinds 1963 gas uit het Groningenveld. Het vaststellingsbesluit komt erop neer dat er geen gas uit het Groningenveld mag worden gewonnen, tenzij er binnen drie dagen een gemiddelde effectieve etmaaltemperatuur van -6,5°C of kouder is voorspeld. Daarbij is van belang dat temperaturen net onder het vriespunt in combinatie met windkracht 5 al kunnen resulteren in een effectieve temperatuur van -6,5°C. In die situatie is het de bedoeling dat de NAM een aantal productielocaties opstart en tijdelijk naar waakvlamniveau brengt. De waakvlam houdt in dat er op een laag pitje gas wordt gewonnen, zodat de productie snel kan worden opgevoerd als er meer gas nodig is, bijvoorbeeld als er een belangrijke installatie uitvalt. De gaswinning met de waakvlam in het koudeperiodescenario mag dit gasjaar maximaal 0,071 miljard Nm3 bedragen.
Bij besluit van 21 september 2023 heeft de staatssecretaris besloten dat de Nederlandse Aardolie Maatschappij B.V. de winning van het Groningenveld voor het gasjaar 2023-2024 uitvoert overeenkomstig de operationele strategie met inachtneming van het bepaalde in paragraaf 4.5 en paragraaf 4.6. Het vaststellingsbesluit komt erop neer dat er geen gas uit het Groningenveld mag worden gewonnen, tenzij er binnen drie dagen een effectieve etmaaltemperatuur van -6,5°C of kouder is voorspeld. In die bijzondere situatie (koudeperiodescenario) is het de bedoeling dat de NAM een aantal productielocaties opstart en tijdelijk op de waakvlam brengt. In afwachting van de uitspraak op hun beroepen tegen het vaststellingsbesluit hebben Groningen en GBB de voorzieningenrechter verzocht een voorlopige voorziening te treffen. Het verzoek van Groningen strekt ertoe dat het vaststellingsbesluit wordt geschorst en dat de staatssecretaris een nieuw besluit moet nemen waarin de door Groningen gestelde onduidelijkheden over het koudeperiodescenario zijn weggenomen. Het verzoek van GBB strekt ertoe dat onder geen enkele omstandigheid gas uit het Groningenveld mag worden gewonnen.
Bij besluit van 26 september 2022 heeft de staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat besloten dat de Nederlandse Aardolie Maatschappij B.V. de winning van het Groningen gasveld voor het gasjaar 2022-2023 uitvoert overeenkomstig de operationele strategie met inachtneming van paragraaf 4.2 en 4.5 van dit besluit, en de in het besluit gestelde regels. Dit betekent voor het gasjaar 2022-2023 een gasproductie van 2,8 miljard Nm3, uitgaande van in totaal 40 vorstdagen. De Groninger Bodem Beweging en een aantal bewoners van het aardbevingsgebied zijn het niet eens met het vaststellingsbesluit en hebben daartegen beroep ingesteld bij de Afdeling. In deze uitspraak wordt een oordeel gegeven over het vaststellingsbesluit voor het Groningen gasveld voor het gasjaar 2022-2023. Op grond van het vaststellingsbesluit mag de NAM in de periode van 1 oktober 2022 tot en met 30 september 2023 maximaal 2,8 miljard Nm3 (normaal kubieke meter) gas uit het Groningenveld winnen. Dit gebeurt met de zogenoemde minimumflow.
Bij besluit van 13 juli 2022 heeft de staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat de bij zijn besluit van 24 september 2021 vastgestelde operationele strategie voor de gaswinning uit het Groningen gasveld voor het gasjaar 2021-2022 opnieuw gewijzigd. Bij besluit van 1 april 2022 heeft de staatssecretaris (kort gezegd) het vaststellingsbesluit met toepassing van artikel 52d, vierde lid, van de Mijnbouwwet gewijzigd. Daarbij is de graaddagenformule gewijzigd. De nieuwe graaddagenformule komt erop neer dat er bij een gemiddeld temperatuurverloop in totaal 4,5 miljard Nm3 gas mag worden gewonnen. Bij het besluit van 13 juli 2022 heeft de staatssecretaris het vaststellingsbesluit opnieuw met toepassing van artikel 52d, vierde lid, van de Mijnbouwwet gewijzigd. Het winningsniveau voor het gasjaar 2021-2022 is daarbij vastgesteld op 4,5 miljard Nm3, ongeacht het temperatuurverloop. [appellant] betoogt - zo begrijpt de Afdeling - dat de Afdeling ten onrechte het tweede wijzigingsbesluit niet heeft betrokken in de procedure over het vaststellingsbesluit en het eerste wijzigingsbesluit.
In het besluit dat op 24 september 2021 ter inzage is gelegd, heeft de staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat bepaald hoe de NAM de gaswinning uit het Groningenveld in het gasjaar 2021-2022 uitvoert. Op grond van dit vaststellingsbesluit mag de NAM (in een wat temperatuur betreft gemiddeld jaar) 3,9 miljard Nm3 gas uit het Groningenveld winnen. In de loop van het gasjaar heeft de staatssecretaris geconstateerd dat er tegenvallers zijn bij de maatregelen die worden genomen om de gaswinning zo snel mogelijk te beëindigen. Om de leveringszekerheid te kunnen borgen, moet volgens hem meer gas worden gewonnen. In het besluit van 1 april 2022 heeft de staatssecretaris het vaststellingsbesluit gewijzigd. Op grond van dit besluit mag de NAM (uitgaande van een gemiddeld temperatuurverloop in de rest van het gasjaar), 4,5 miljard Nm3 gas winnen. De uitspraak van de Afdeling gaat over deze twee besluiten.
Uitspraak over het besluit van de minister van Economische Zaken en Klimaat om de winning van gas uit het Groningenveld voor het gasjaar 2020-2021 vast te stellen op 8,1 miljard kubieke meter. Dat is volgens de minister de hoeveelheid gas die nodig is voor de leveringszekerheid. Het kabinet besloot in 2018 om de gaswinning in Groningen te stoppen vanwege de veiligheid van de inwoners van Groningen. Naar verwachting wordt er vanaf medio 2022 geen gas meer gewonnen uit het Groningenveld. De Groninger Bodem Beweging en enkele inwoners van Groningen zijn het niet eens met het besluit van de minister om voor het jaar 2020-2021 deze hoeveelheid gas te winnen en zijn hiertegen in beroep gekomen bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Volgens hen wordt met dit besluit de gaswinning uit het Groningenveld onvoldoende beperkt. Zij zijn van mening dat de minister het belang van de leveringszekerheid nog steeds boven het veiligheidsbelang van de Groningers stelt.
Bij besluit van 10 september 2019 (hierna: het bestreden besluit) heeft de minister van Economische Zaken en Klimaat besloten dat de Nederlandse Aardolie Maatschappij B.V. de winning van het Groningen gasveld voor het gasjaar 2019-2020 uitvoert overeenkomstig de in de bijlage bij dit besluit opgenomen operationele strategie 1 en zich daarbij houdt aan de in het besluit gestelde regels. Sinds de inwerkingtreding van de Mijnbouwwet hebben de minister van Economische Zaken en daarna de minister een aantal besluiten genomen over instemming met een winningsplan van de NAM voor het Groningenveld, namelijk in 2004, 2007, 2015, 2016, 2017 en in 2018. De in 2015, 2016, 2017 en 2018 genomen besluiten zijn onderwerp geweest van drie eerdere beroepsprocedures bij de Afdeling. De appellanten zijn mensen die persoonlijk gevolgen ondervinden van de gaswinning, en de Groninger Bodem Beweging, die opkomt voor de belangen van mensen die schade ondervinden als gevolg van de gaswinning.
Bij op 14 november 2018 ter inzage gelegd besluit heeft de minister van Economische Zaken en Klimaat ingestemd met het door de Nederlandse Aardolie Maatschappij B.V. ingediende winningsplan voor de gaswinning uit het Groningenveld in het gasjaar 2018-2019. Appellanten kunnen zich niet vinden in het instemmingsbesluit, dat volgens hen de gaswinning uit het Groningenveld onvoldoende beperkt. Tegen het instemmingsbesluit is beroep ingesteld door zowel mensen die persoonlijk gevolgen ondervinden van de gaswinning, als door organisaties die opkomen voor algemene en collectieve belangen die door de gaswinning worden geraakt, en ook door lokale en regionale overheden, te weten provinciale staten van Groningen en andere en het college van burgemeester en wethouders van Tynaarlo.
Bij besluit van 14 november 2018 heeft de minister onder het stellen van voorschriften en beperkingen ingestemd met het door de Nederlandse Aardolie Maatschappij (hierna: NAM) ingediende winningsplan Groningen Gasveld 2018-2019 (hierna: het instemmingsbesluit).
Bij op 30 september 2016 ter inzage gelegd besluit (hierna: het instemmingsbesluit) heeft de minister ingestemd met het door de Nederlandse Aardolie Maatschappij B.V. (hierna: de NAM) ingediende winningsplan Groningen Gasveld 2016 (hierna: het winningsplan 2016).
Bij besluit van 30 september 2016 heeft de minister onder het stellen van voorschriften en beperkingen ingestemd met het winningsplan Groningen Gasveld 2016 (hierna: het winningsplan).
Bij besluit van 30 januari 2015, kenmerk ETM/EM/13208000, heeft de minister naar aanleiding van het verzoek van de Nederlandse Aardolie Maatschappij B.V. (hierna: de NAM) van 29 november 2013, aangevuld op 23 december 2013, ingestemd met het winningsplan Groningen en het meet- en monitoringsplan seismisch risico Groningen (hierna: het instemmingsbesluit).
Bij besluit, bekendgemaakt op 29 januari 2015, heeft de minister naar aanleiding van het verzoek van Nederlandse Aardolie Maatschappij B.V. (hierna: NAM) van 29 november 2013, aangevuld op 23 december 2013, ingestemd met het winningsplan Groningen onder het verbinden van voorschriften en beperkingen daaraan.
Bij besluit, bekendgemaakt op 29 januari 2015, heeft de minister naar aanleiding van het verzoek van Nederlandse Aardolie Maatschappij B.V. (hierna: NAM) van 29 november 2013, aangevuld op 23 december 2013, ingestemd met het winningsplan Groningen onder het verbinden van voorschriften en beperkingen daaraan.
