Vogelaarheffing voor aandachtwijken is rechtmatig

Gepubliceerd op 2 november 2011

Het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) mocht in 2008 en 2009 aan nagenoeg alle woningcorporaties de zogenoemde Vogelaarheffing opleggen. Dit blijkt uit een uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van vandaag (2 november 2011) in een zaak tussen in totaal 76 woningcorporaties en het CFV. Tegen de uitspraak is geen hoger beroep mogelijk.

De woningcorporaties waren het om uiteenlopende redenen niet eens met de Vogelaarheffing. Zo is die heffing pas eind oktober 2008 opgelegd, waardoor de woningcorporaties daarmee naar eigen zeggen geen rekening konden houden in hun begrotingen voor 2008. Ook zou de heffing in strijd zijn met het recht op eigendom en de Europese staatssteunregels.

De Raad van State is van oordeel dat gelet op het grote aantal parlementaire stukken en brieven over de aanpak van de 40 zogenoemde aandachtwijken 'reeds eind 2007 voor de woningcorporaties duidelijk was, althans had moeten zijn, dat in 2008 een heffing zou worden opgelegd van in totaal 75 miljoen euro'. Verder is de Vogelaarheffing niet in strijd met het recht op eigendom. Daarbij is naar het oordeel van de hoogste bestuursrechter onder meer van belang dat 'er een evenwichtige verhouding bestaat tussen het met de Vogelaarheffing nagestreefde algemene belang en de bescherming van de individuele belangen van de corporaties'. Ten slotte is de Vogelaarheffing en daarmee de financiële steun aan de woningcorporaties die actief zijn in de 40 aandachtwijken,evenmin in strijd met de Europese staatssteunregels.

In het geschil tussen de woningcorporaties en het CFV oordeelde de rechtbank in Utrecht in november 2010 nog dat de Vogelaarheffing onrechtmatig was. Tegen deze uitspraak is vervolgens hoger beroep ingesteld bij de Raad van State.

In 2007 besloot het kabinet Balkenende IV de leefbaarheidsproblemen in 40 aandachtwijken in Nederland aan te pakken. Deze wijken hebben te maken met onder meer hoge werkloosheid, schooluitval, verloedering van openbare ruimte en verouderde huisvesting. Het kabinet besloot dat alle woningcorporaties naar draagkracht moesten bijdragen aan de aanpak van deze wijken. Omdat de woningcorporaties er niet in slaagden een eigen fonds op te richten om de gewenste investering van 75 miljoen euro per jaar te verzekeren, is de Vogelaarheffing ingevoerd. Hierbij dragen alle woningcorporaties een bedrag af aan het CFV, die het bedrag vervolgens verdeelt over de corporaties die in de aandachtwijken actief zijn. De maatregel is vernoemd naar toenmalig minister Vogelaar voor Wijken, Wonen en Integratie. In januari van dit jaar heeft de minister van Binnenlandse Zaken in een brief aan de Tweede Kamer laten weten dat het huidige kabinet de Vogelaarheffing in 2012 geheel wil afschaffen.

Lees hier de volledige tekst van de uitspraak met zaaknummer 201100211/1.