Raad van State doet tussenuitspraak over toewijzingsbesluit CO2-emissierechten

Gepubliceerd op 19 mei 2009

De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft vandaag (19 mei 2009) een zogenoemde tussenuitspraak gedaan in de geschillen over de toewijzing van broeikasgasemissierechten aan bedrijven in de zware industrie en andere sectoren zoals elektriciteitsbedrijven. In november 2008 hebben de minister van VROM en de minister van EZ CO2-emissierechten voor de periode van 2008 tot en met 2012 toegewezen aan deze bedrijven. Tegen die toewijzing hebben ruim 40 bedrijven beroep ingesteld bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State.

De Raad van State heeft in de tussenuitspraak van vandaag bepaald in welke opzichten de beroepen tegen het toewijzingsbesluit gegrond zijn. Impliciet volgt uit de uitspraak dan ook welke beroepen niet slagen. De criteria voor de toewijzing van CO2-emissierechten staan in het nationale toewijzingsplan. De toewijzing van CO2-emissierechten aan de afzonderlijke bedrijven is gebaseerd op de gemiddelde emissies van drie jaren in de periode 2001 tot en met 2005. De bedrijven hebben deze drie jaren zelf opgegeven.

In de tussenuitspraak komt de Raad van State tot het oordeel dat niet is gebleken dat de ministers bij de toewijzing van CO2-emissierechten aan Corus Staal B.V. rekening hebben gehouden met de toevoeging van aardgas aan het hoogovengas dat het staalbedrijf aan Nuon levert. Verder hebben de ministers naar het oordeel van de Raad van State het energierendement dat zij hebben gehanteerd voor het gas dat Corus aan Nuon levert, niet goed gemotiveerd. Ook hadden de ministers aan Essent N.V. langer de gelegenheid moeten geven om wijzigingen in de vaste factor voor aardgas door te geven. Tenslotte hadden de ministers aan NXP Semiconductors B.V. meer CO2-emissierechten moeten toewijzen vanwege de herverdeling van de zogenoemde 'windfall profits' korting onder bedrijven die geen elektriciteit aan een ander bedrijf leveren, aldus de hoogste bestuursrechter.

Een tussenuitspraak is een relatief nieuw instrument in de Wet milieubeheer. Hiermee wordt het bestuursorgaan een herstelmogelijkheid gegeven, voordat een einduitspraak van de rechter volgt. De minister van VROM en de minister van EZ moeten binnen tien weken na de tussenuitspraak het toewijzingsbesluit wijzigen met inachtneming van de tussenuitspraak. Met het oog hierop zijn CO2-emissierechten gereserveerd om toe te kennen aan bedrijven die tekort zijn gedaan. Na het gewijzigde besluit wordt de beroepsprocedure voortgezet.

De Raad van State doet in oktober 2009 een einduitspraak in de geschillen over de toewijzing van de CO2-emissierechten. Het toewijzingsbesluit van beide ministers houdt verband met het Kyoto-protocol. Uit dit protocol vloeit voor Nederland de verplichting voort om broeikasgasemissies in 2008-2012 met 6% terug te brengen ten opzichte van 1990. Uitgangspunt van de emissiehandel is dat de bedrijven de goedkoopste optie kiezen bij de keuze tussen het zelf terugbrengen van hun emissies of het aankopen van emissierechten.

Dit is niet de eerste keer dat de Raad van State een tussenuitspraak doet over de toewijzing van CO2-emissierechten aan bedrijven in de zware industrie en andere sectoren. In april 2005 heeft de Raad van State een tussenuitspraak gedaan over de CO2-emissierechten die voor de periode van 2005 tot en met 2007 waren toegewezen aan die bedrijven.

Klik hier voor de volledige tekst van de uitspraak met zaaknummer 200809472/1 e.v.

Vertegenwoordigers van de media kunnen voor meer informatie contact opnemen met de afdeling Persvoorlichting van de Raad van State: 070 - 426 45 20.