Einde ne bis-beoordelingskader in alle zaken bij Afdeling bestuursrechtspraak

Gepubliceerd op 23 november 2016

De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft bepaald dat het zogenoemde ne bis-beoordelingskader bij besluiten op herhaalde aanvragen niet langer moet worden toegepast. Anders dan voorheen toetst de algemene bestuursrechter niet meer uit zichzelf of er nieuwe feiten of veranderde omstandigheden naar voren zijn gebracht, maar neemt zij het besluit van het bestuursorgaan als uitgangspunt. Hiermee is het ne bis-beoordelingskader ook in andere dan vreemdelingenzaken losgelaten. Dit blijkt uit een uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State van vandaag (23 november 2016).

Het ne bis‑beoordelingskader

Het ne bis-beoordelingskader hield in dat bestuursrechters afwijzingen van tweede of latere aanvragen in beginsel alleen toetsen als de aanvrager daarin iets nieuws had aangevoerd. Datzelfde gold voor verzoeken aan een bestuursorgaan om terug te komen van een besluit. Als de aanvrager niets nieuws had aangevoerd, verklaarde de bestuursrechter het beroep om die reden al ongegrond en ging hij daar verder niet inhoudelijk op in.

Toetsing

Anders dan voorheen zal het besluit van het bestuursorgaan op een opvolgende aanvraag als uitgangspunt worden genomen bij de toetsing. De rechter zal dus niet meer uit zichzelf beoordelen of er door de aanvrager iets nieuws is aangevoerd of niet. Als het bestuursorgaan een herhaalde aanvraag op inhoudelijke gronden afwijst, in plaats van te beoordelen of er nieuwe feiten of omstandigheden zijn, dan wordt het besluit getoetst alsof dit het eerste besluit op de aanvraag is.

Rechtseenheid

In juni van dit jaar bepaalde de Afdeling bestuursrechtspraak al dat het ne bis‑beoordelingskader werd losgelaten voor zaken waarin het besluit was genomen op grond van de Vreemdelingenwet 2000 of de Wet Centraal Orgaan opvang asielzoekers. Met het oog op de rechtseenheid wordt het ne bis-beoordelingskader nu ook bij andere zaken losgelaten.

Onmiddellijke ingang

De Afdeling bestuursrechtspraak bepaalt in de uitspraak dat het loslaten van het ne bis‑beoordelingskader met onmiddellijke ingang geldt voor iedere zaak op het terrein van de rechtsmacht van de Afdeling bestuursrechtspraak, ongeacht in welk stadium van behandeling die zaak zich bevindt.

Lees hier de uitspraak met zaaknummer 201502095/1.