Raad van State: rapporten over restauratie schilderij moeten openbaar

Gepubliceerd op 11 september 2013

​Het college van burgemeester en wethouders van Amsterdam moet binnen zes weken twee rapporten openbaar maken over de restauratie van het schilderij 'Who's afraid of Red, Yellow and Blue III' van Barnett Newman. Dit blijkt uit een uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State van vandaag (11 september 2013). Een publicist uit Amsterdam had in 2011 om openbaarmaking van de rapporten gevraagd, maar het college weigerde dat. Tegen deze uitspraak is geen hoger beroep mogelijk.

Schilderij

Het schilderij werd in 1986 door een bezoeker van het Stedelijk Museum met een stanleymes beschadigd. De gemeente Amsterdam liet het schilderij restaureren door de inmiddels overleden Daniel Goldreyer. Het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) heeft de restauratie onderzocht en heeft zijn bevindingen in 1991 en 1992 in twee rapporten neergelegd.

Weigering

Het gemeentebestuur weigert de restauratierapporten op grond van de Wet openbaarheid van bestuur openbaar te maken, omdat het vreest dat met de openbaarmaking van de rapporten zowel de gemeente als Goldreyer Ltd. en de nabestaanden van Goldreyer 'onevenredig zullen worden benadeeld'. Ook is het gemeentebestuur bang dat de nabestaanden nieuwe gerechtelijke procedures tegen de gemeente Amsterdam zullen starten, waardoor zij ernstige financiële schade zal lijden. De gemeente heeft indertijd een overeenkomst met Goldreyer gesloten om geen uitlatingen te doen over de restauratie. Verder is het publieke belang van openbaarmaking al gediend doordat in 1992 de voornaamste conclusies uit de rapporten openbaar zijn gemaakt, aldus het gemeentebestuur.

Oordeel Raad van State

De Raad van State is van oordeel dat het 'enkele risico dat Goldreyer Ltd. dan wel de nabestaanden een procedure tegen de gemeente zullen aanspannen naar aanleiding van de openbaarmaking van de rapporten van het NFI' niet betekent dat het financiële belang van de gemeente voorrang moet krijgen boven het belang van openbaarheid. Verder heeft het gemeentebestuur niet aannemelijk gemaakt dat de overeenkomst met Goldreyer wordt geschonden als de rapporten openbaar worden gemaakt, zodat evenmin aannemelijk is dat de gemeente onevenredig wordt benadeeld, aldus de hoogste bestuursrechter.
De Raad van State is ten slotte van oordeel dat het gemeentebestuur de openbaarmaking van de rapporten niet mocht weigeren 'uit vrees voor onevenredige benadeling van de belangen van Goldreyer Ltd. en de nabestaanden van Goldreyer'. Daarbij is volgens de Raad van State van belang dat de rapporten neutrale titels hebben en in neutrale bewoordingen zijn opgesteld door onafhankelijke onderzoekers van het NFI. Daarnaast staan in de rapporten alleen feitelijke bevindingen van de onderzoeken naar het schilderij. Aan die bevindingen zijn conclusies verbonden waarbij geen oordeel is gegeven over de kwaliteit van de restauratie van het schilderij. De conclusies uit de rapporten zijn bovendien al openbaar, zodat alleen de feitelijke bevindingen die hebben geleid tot die conclusies, en niet de conclusies zelf, nieuwe informatie bevatten, aldus de Raad van State.

Lees hier de volledige tekst van de uitspraak met zaaknummer 201210321/1.